Thursday, October 1, 2015

දොන්

           

            
                           
  
                     කලින් කලට පෙලින් පෙලට එක එක දේ වෙන්නේය. එහෙම කලක වුන දෙයක් පෙලින් පෙලට දිගටම විත් වෙච්ච තැනදිම නතර වන හැටියත් හරි අපූරුය. ඉතිහාසයට බැස්සහාම විතරක් පේන මේ අමුතු කථා විසිතුරුය. විටෙක අමිහිරිය. තවත් විටෙක පුදුමය. ඒ වගේම හිරිකිතක්ද දනවන තැන්ද නැතුවා නොවේ. එත් ඉතිහාසය හි වූ දෙයක් දෙස ඉතිහාස බැල්මෙන් බලා යුගයක් හා යුගයක හද ගැස්මත් ඒ ඔස්සේ හැදිච්ච ක‍්‍රමයත් එ ක‍්‍රමය ගලා ඇවිත් ඇති හැටියත් හදුනා ගන්න හැකිය. එ හදුනා ගැනීම අතීතයෙන් වත්මනත් වත්මන ඔස්සේ අනාගතයත් ඉව කල හැකි මානයක් වන්නේය. මේ විදියටම ගියාම ‘දොන් ’ කියන්නේත් එ වගේ කථාවකි. ‘දොන් ’ නමින් වදනක් සිංහලයන්ට කි‍්‍ර:ව: 1505 වන තුරු හමු වූයේ නම් නැත. මේ වදන හමුවන්නේ පෘතුගීසීන් නිසාය. එ සිංහලයන්ගේ ඔටුන්න හිමි කුමාරයා ‘දොන් ’ නම ගෙන දොන්  ජුවාන් ධර්මපාල ලෙස කිරුළ දරා ගත් නිසාය.


                                      එතැනින් සිංහලයන්ගේ නම් අතරට ‘දොන් ’ නම එක් වන්නේය. මෙහම පටන් ගත් ‘දොන් ’ කථාව යුග යුග පසු කරගෙන බොහෝ දුරක් ගමන් කළ කථාවකි. ධර්මපාල කුමරු  ‘දොන් ’ නම ගෙන රජ වූ විට ‘දොන් ’ නම පැවතීම රැකීම හා තාන්නමාන ලාභ සත්කාර සදහා භාවිතා කර ගැනීම පුරුද්දක් වූවේය. විටෙක අධිරාජ්‍යවාදින්ගේ තාඩ පීඩන වලින් මිදීමට නම පෘතුගීසි වදනකින් සරසා ගැනීමට සිංහලයන් උපායශීලි විය. තවත් විටෙක ලාභ වරදාන ගැනීමට ‘දොන් ’නමින් තම නම සරසා ගැනීමට තරම් කපටි කෛරාටිකද වන්නේය. එවගේම තව විටෙක ‘දොන් ’ නම ගැනීම ගෞරවයක් තත්වයක් මහන්තත්වයක් සේ ඇදැහීමට තරම් ස්වදේශිකයා හීන දීන පරාධීනයෙකු ද වූයේය. මෙය ඇබ්බැහියක් වූ අයුරු පේන්නේ පරංගිද ලන්දේසීන් ද ඉංගී‍්‍රසීන්ද මෙරට අතහැර ගිය පසුවත් උපන් අයත් ‘දොන් ’ නමින් තම නම සරසා ගැනීමට තරම් දීනයන් හෝ  අනුකාරකයන් වීම විටෙක සිනා උපදවන සැටියටය. මෙහම බලන විට ‘දොන් ’ නමින් සංස්කෘතියක් ඇති වී ඇති සැටිය පෙනේ.
                             
 මේ දොන්ලාගේ  කථාවේ ප‍්‍රකට දොන්ලා ගැන සොයා යා යුතු යැයි සිතුනේ එබැවිණි. දොන් ජුවාන් ධර්මපාලට පසුව අපට හමුවන ප‍්‍රකටම දොන් වන්නේ දොන් ඬේවිඞ් හේවාවිතාරණය. දොන් සිමන්ලාගේ සිට හැම පරගැත වදනක්ම ස්වදේශි නම් වලින් ඉවත් කරවා ගැනීමේ ජාතික අරගලයට පණ පොවන්නේ මේ දොන් ඬේවිඞ් තම නම සපුරා වෙනස් කර ගනිමින්ය. එ ධර්මපාල නමිනි.  දොන් ඬේවිඞ් තම නමින් දොන් ද ඬේවිඞ් ද අතහැර ධර්මපාල වීම අමුතු කථාවක් වන්නේ ‘දොන් ’ පටන් ගත් දොන් ජුවාන් ධර්මපාලගේ ”ධර්මපාල නම” ගැනිම නිසාය. ‘දොන්’ නමින් උපත ලබා තම නමින් දොන් නම ඉවත් කර දැමූ ප‍්‍රථමයා ඔහුය. ප‍්‍රථමයා විතරක් නොව ජාතික චරිත අතර එකමයාත් ඔහුය. ඒ දොන්ට පසුව හමු වන්නේ දොන් ජුවන් ධර්මපාල නිසාම සටත් දීපයක් වූ රට නිදහස කර ගත් ”දොන් ස්ටීවන් සේනානායකය”. දොන් ජුවාන් ධර්මපාල යටත් කළ රට දොන් ස්ටීවන් සේනානායක බේරා ගැනීමත් අමුතු වන්නේ ඒකය. දොන් පටන් ගත්ත දේ දොන් කෙතෙක් අවසන් කර දැමීමත් විශේෂ සිදුවීමක්  වන්නේ මේ නිසාය.
      
මේ දොන්ට පසු හමුවන ප‍්‍රකට දොන් වන්නේ දොන් නන්දසිරි පට බැදිගේ විජේවීර හෙවත් ”රෝහණ විජේවීරය”... අධිරාජ්‍යවාදියාට එරෙහිව රැඩිකල් වාම විප්ලවයත් ඇරඹි ඔහුත් දොන් නම උරුම කර ගත්  දොන් කෙනෙකි. පුදුමය කියන්නේ මෙකයි. අනික් දොන්ලා ඉපදි තිබුනේ කුලීන වංශවත් පවුල් වලය. මේ දොන් ඉපදි තිබුණේ කුලහීන දුගී පවුලකය. අනෙක අනෙක් දොන්ලා උපන්නේ යටත් විජිත සමයේය. මේ දොන් නිදහස් සමයේ මුවදොර උපන් දොන් කෙනෙකි. දොන් නන්දසිරි විජේවීරට පසුව හමුවන ඊළග දොන් වන්නේ දොන් පර්සි මහේන්ද්‍ර රාජපක්‍ෂ හෙවත් මහින්ද රාජපක්‍ෂය. මේ ‘දොන් ’ දොන් කෙනෙකු බව දන්නේ අත ලොස්සකි. කෙසේ නමුත් දොන්ලා අතරින් නිල නම වෙනුවට නොනිල නමකින් පෙනී සිටි දොන්ලා වන්නේ දොන් නන්දසිරි විජේවීර හා දොන් පර්සි රාජපක්‍ෂය. ඒ රෝහණ විජේවීර සහ මහින්ද රාජපක්‍ෂ නමිනි. පුදුමය කියන්නේ නිල නම වෙනුවට නොනිල නමකින් පෙනි වුන් දොන්ලා දෙන්නාම රුහුණු රටේ හම්බන්තොට වැසියන් වූ සැටියත් එ දොන්ලා දෙන්නාගේම දේශපාලන බල කොටුවත් එකම තැනක් වු විදියය. එ වගේම මේ දොන්ලා දෙන්නාම පරාජය වන්නේ ද තම බලකොටුව අතහැර වෙන පලාතක අන්තිම සටනට සටන් කරන්ට ගොස්ය. තව අතකින් තම නිල නමට උරුම දුන් යුරෝපීය කිතුණු මූලයට බැට දුන් මේ දෙන්නාගේ උරුමය හා හැසිරීම ද අමුතු වී ඇත්තේය.
                          මේ අතර දේශපාලනය අතහැර කලාවට ගිය විට හමුවන ප‍්‍රකට දොන් වන්නේ දොන් සිරිසේනය. ඒ සිංහල සිනමාවේ යථාරූපි විකට රංගධරයාය. ඔහු හැබෑ මිනිසෙක් වන්නේ කිසිවිටෙක තම ”දොන් ” නාමය සගවා තබා නොගෙන එ නමින් ජනගත වූ නිර්ව්‍යාජ ලකුණ නිසාය. මේ විදියට දොන් කථාව කියවා ගෙන යන විට පේන්නේ ලංකාවේ දොන්ලා මේ තරම් ප‍්‍රබල වි ඇති සැටිය. එය පැරණි නමක් වුවද අධිරාජ්‍ය ගැති නමක් වුවද ආසන්නතම පාලකයා දක්වා එ නම ඈදී ඇවිත් ඇති වගය. වඩාත් පුදුම දනවන කථාවක් වන්නේ ආරම්භක දොන් වගේම අන්තීම දොන්ද කෝට්ටේට බැදුනු බැදිල්ලය ‘දොන්’ නම පටන් ගත් පළමු නායකයා කෝට්ටේ රජ වූ දොන් ජුවාන් ධර්මපාලය. ඒ වගේම රට පාලනය කර ඇති අන්තිම දොන්, දොන් පර්සි රාජපක්‍ෂ පාලකයා වුනේ දොන් ලාගේ යුගය පටන්ගත් කෝට්ටේම අගනුවර පාලකයා ලෙසය. මතුවටත් දොන්ලා මතුවේ දැයි නොදනිමි. ඒත් පළමු දොන් වගේම අන්තිම දොන් ද කෝට්ටේ නුවරට බැදී ‘දොන් යුගය’ අවසන් වී ඇති බව නම් පෙනේ. කපටිකමට හෝ උපායට වගේම වාසියට වරදානයට දොන් වීමට තවත් උවමනාවක් නම් නැත. ඒත් පුරුද්දට ඇබ්බැහියට උරුමයට දොන් අරන් ආපු දොන්ලා , දොන්ලාට විදියටම යන්න සිදුවනු ඇත. ඒත් එහෙම දොන්ලා යලිත් බල මුදුනට එතැයි නොසිතෙන්නේ අන්තිම දොන් යන්න ගිය හැටියටය.

සුජිත් අක්කරවත්ත

Thursday, September 24, 2015

බෙදුම්වාදය



ඉතිහාසය බෙදා ගත් විට ජනතාව බෙදාගත හැකිය. ජනතාව බෙදාගත් විට බෙදා ගැනීමේ මතය ඇත්තන්ට බලය ලබා ගන්නට පුඵවන. බෙදුම්වාදය උපදින සරළම සරළ ඇත්ත මෙයය. එවිට බෙදුම්වාදය යන්න ඇතිවේ. ලංකාවේ බෙදුම්වාදය ඉහළින්ම එසවි ඇත්තේ ඉතිහාසය තුළය. බෙදුම්වාදී ඉතිහාසය බෙදුම්වාදින් විසින්ම බිහි කර ඇත්තේය. ලංකාවේ නූතන ඉතිහාස කථනය පටන් ගත්තේ ඉංගී‍්‍රසි ජාතිකයන්ය. ඔහුනගේ ඉතිහාස ලිවීම තුළ තිබූ බැල්ම ආගන්තුකයකුගේ විමතිය ප‍්‍රහර්ෂය පුදුමය හා සැකයය. මේ සියල්ල කැටි කරගෙන ඉතිහාසය දෙස බැලූ සුදු ජාතික ඉතිහාසාඥයන් නිසා ස්වදේශීය ඉතිහාස කරණය යලි මතුවේ. එ වන විටත් ”සුද්දාට පස්සේ අපි”... යන ප‍්‍රාර්ථනාවේ සිටි දේශිය ප‍්‍රභූන්ට බලය සදහා ඉතිහාස උවමනාවේ. එ අනුව දෙමළ උගතුන් තම උරුමයට ලංකාව ගැට ගසා ගෙන ඉතිහාසය ලියන අතර , සිංහළ උගතුන්ද එයම කරන්නේය. ඒ අනුව දෙගොල්ලන්ම එකතු වී බෙදී වෙන්වීම සදහා ඉතිහාසය ගොඩ දාන්නේය. මෙහිදි සිංහල උගතුන් අතර තවත් බෙදීමක් ඇති වන්නේය. ඒ සිංහල ජන සමාජය අතර මුලිකයා වීමට කුල අරගලයන් මතු වීමය. ඒ අනුව වඩා උරුමය ඇති කුල වංශයට අනුව ඉතිහාසය ගොඩනැගීමටද සිංහල උගතුන් දරණ වෑයමක් ද මතුවේ. ඒ අනුව බෙදුම්වාදය පැතිමාන ගණනාවකට පැතිරේ.
මේ අනුව ඉතිහාසය සිංහල බෙදුම්වාදයටද දෙමළ බෙදුම්වාදයටද අනුව ලියවේ. ඒ අතරට ලක්දිව ඉතිහාසය යළි හෙළ ඉතිහාසය සහ සිංහළ ඉතිහාසය ලෙස බෙදුම්වාදිව ලියවේ. කුමාරතුංග මුනිදාසයන් විසින් ඇති කරන භාෂානුරාගික ව්‍යාපාරය හෙවත් ”හෙළ හවුල” නිසා හෙළ ඉතිහාසය මතුවන්නේ සිංහ ඉතිහාසයට එරෙහිව යමිනි. අවසානයේ එය ලංකා ඉතිහාසයේ දුරාතිතයේ සිට පැවතුණ බෙදුම්වාදයකට නූතන ජීවය රැගෙන එන්නේය. ඉන්පසු ඉතිහාසය තුල බෙදුම්වාදය පටන් ගන්නේ වඩා නූතනවාදින් සේ තමන්ව හදුනාගත් මාක්ස්වාදීන්ය. ඔවුහු ඉතිහාසය පන්ති වාදයකින් බෙදා බැලූවේය. එසේ පන්ති බෙදීමෙන් ඉතිහාසය බෙදුම්වාදයට ලක් කර තැබුවේය. මෙහෙම ඇදෙන ඉතිහාසය බෙදුම්වාදයට යට වීමේ කථාව දිගට ගලන්නේ ධනවාදින්ද ලිබරල්වාදීන් ද ඉතිහාසය තුල බෙදුම්වාදය සොයන්න ගත් වෑයම නිසාය. ඔහුනට අනුව ඉතිහාසය බලය අනුව ලියවෙන කියවෙන විෂයක් වන්නේය. එතකොට දැන් ප‍්‍රශ්ණය නූතන බෙදුම්වාදය මෙහෙම පටන් ගත්තද ඉතිහාසය තුළ බෙදුම්වාදය කොහම පටන් ගත්තාද යන්නය. එය හරිම ස්වභාවික කථාවකි. බෙදුම්වාදය ඉතිහාසය ආරම්භ වූ දා පටන් ගන්නට ඇත. එත් බෙදුම්වාදයට බෙදුම්වාදයම නොව බහුවාදයද එදාම ගොඩනැගෙන්නට ද ඇත. ප‍්‍රශ්ණය වන්නේ බෙදුම්වාදය නඩත්තු වෙමින් ගලා ඒමත් බහුවාදය එසේ ගලා නොයේමත්ය.

ඒ නිසා ඉතිහාසය කිව්ව ගමන් මතකයට එන්නේ යුද්ධයය. යුධ විරුවන්ය. සෙන්පතින්ය. යුද්ද බිමේ උන් අලි ඇත්තුය. යුධ විරුවන් රජ විරුවන් වූ හැටියය. එ යුධ රජුන් හැදු අරාම ප‍්‍රසාදය. කථාව පේ‍්‍රමය නම්, ඒ පේ‍්‍රමය යුද්ධ කරපු රජුගේ පේ‍්‍රම කථාවකි. කථාව ජන කථාවක් නම් ඒ කථාවත් යුධ විරුවෙකුට සින්න වු කථාවකි. කථාව ළමා කථාවක් නම් ඒකත් රණවිරු යුධවිරු චරිත වල ළමා වියේ කථාවන්ය. සංකේත සළකුණු ධජ පතාක සේසත් මුර ආයුධ වල පටන් සෙල් ලිපි පත පොත පත්ඉරු රන්පත් තඹපත් මේ හැම දේම විතරක් නොව බුදු පිළිමයත් දන්නේ ඒ  සියල්ල රණකාමි රජුන් හැදුවේ නම් පමණය. මෙහම වෙන්නේ මන්ද. එහෙම වෙන්නේ බෙදුම්වාදය නඩත්තු වන නිසාය. එය නඩත්තු කර හැකි ලොකුම තැන ඉතිහාසය නිසාය. එ නිසා කිසිවෙක් ඉතිහාසය බෙදුම්වාදින්ගෙන් බෙරා ගැනීමේ අරගලයට අත තබන්නේ නැත. බෙදුම්වාදයට විරුද්ධ අය හිතන්නේ ඉතිහාසය අමතක කර දැමූ විට මානවයා නවීන වන බවය. එසේ නවීන ඩිජිටල් මිනිසා බවට හැරෙන බවය. ඒ ”ඩිජිටල් මානවයා” වාද භේද බින්න නැති එක මිනිස් යායක් හදන බවය. මේ තවත් බෙදුම්වාදයකි. ඉතිහාසය එපා කියන්නේම බෙදුමකි. එසේ මිනිසා තම මුල් වලින් ගලවා අලූත් ඉතිහාසයක් ලියන්න යාමම බෙදුම්වාදයක් බව කියාපාන්නේ ඔහුහු මහත් උත්කර්ෂයෙන් තැනූ ඩිජිටල් මිනිසාමය. ඩිජිටල් මිනිසා විසින් තැනූ ඩිජිටල් ත‍්‍රස්තවාදය පෙන්වා දෙන්නේ මුල කැපූ මානවයා කෙතරම් සැහැසි වී බෙදුම්වාදය ජිවිතය කරගෙන ඇත්තේද කියාය. එ නිසා මූල පාදන විෂය අතහැර මානවයා මානුෂිකව පූර්ණ කිරීම කල හැක්කක් නොවේ. මේ ගැටුම් ගැන ලංකාව ගැඹුරට හිතන්නට  ඕනෑය. එ ඉතිහාස ජාතියක් මෙහි වෙසෙන බැවිණි. මේ සදහා ඇති හොදම සිතුවිල්ල බෙදුම්වාදීව ඉතිහාසය ලියා ගැනීම අතහැර ගැනීමය. ඉතිහාසය යනු සිදුවීම්ය. එ සිදුවීම් අතර වටිනාකම නොවටිනාකම තීරණය කිරීම සිදුවන්නේ රචකයන් අතිනි. රචකයන් බෙදුම්වාදීන් වන්නේ නම් බෙදීම බෙදීම  සේ පවති. ඇත්තට ම දුටු ගැමුණුගේ ආදර කථාව ලියන්න කැමති වුවත් මහසෙන්ගේ බුද්දදාසගේ සීගිරි කාෂ්‍යපගේ ආදර කථාව ලියන්නේම නැත. එ මන්ද, වාරිපොල සුමංගල හාමුදුරුවොත් කුඩාපොල රාහුල හාමුදුරුවොත් ථෙරපුත්තාභය හාමුදුරුවොත් ගංගොඩවිල සෝම හාමුදුරුවොත් මිගෙට්ටුවත් ගුණානන්ද හාමුදුරුවෝත් වෙනුවෙන් ප‍්‍රතිමා ඉදි කලාට විදාගම මෛතී‍්‍රය මහනාම තෙර පරපුරට මේ රටේ ප‍්‍රතිමා නැත. ධර්මපාලතුමා සැමරුවද ආනන්ද කුමාරස්වාමී සමරන්න සමරු උත්සව නැත. මේ පෙන්න්නේ බෙදුම්වාදී ඉතිහාසය නිසා අප වෙතින් ගිලිහි යමින් ඇති ඉතිහාසයය. එහෙම නැත්තම් මානවීය ගුණ කදය. එසේනම් ඉතිහාසය ඉතිහාසය ලෙසම තබා පවත්වා පෝෂණය කර ගන්න බැරි කුමන හේතුව නිසාද. එ හේතුව නම් ඉතිහාසය තුළ වගේම සමාජය තුලත් බෙදුම්වාදය පරාජීය කර ගන්නට බැරි වීමය බෙදුම පරාජය කරනවා කියන්නේ බෙදුම්වාදීන්ට තුඩුදෙන දේවල් මකා දැමි ද නැත. එසේ කලොත් ඉතිහාසය විකෘති වේ. කළ යුතු වන්නේ ඉතිහාස සියළු සිදුවීම් එක සමානව පවත්වා ගැනීමය.

ලක් ඉතිහාස අන්දරය එවන් පෝසත් කටයුතුව ඇරඹු ව්‍යායමයකි. ඒත් මහාවංශයට එරෙහිව චූල වංශය ලියවීමත් සමග බෙදීම මතුවන්නේය. එයත් සමග බෙදීම් සහගත රචනාවත් ඉතිහාසයෙන් මතු කර ගැනීමට මහත් වෑයමක්ද සිදු කරන්නේය. ඒත් ප‍්‍රශ්නය වන්නේ පාර්ශව සියල්ල පසුව පෙන්වන්නේය බෙදුම්වාදයට බර තබන ඉතිහාසය වීමය. මේ ගැටුම උත්සන්න වන්නේ ලංකාව යටත් වූ සමයේය. එ හැමෝම සුදු අධිරාජ්‍යය ආයුධ ඔසවා පරාජය කළ හැකියැයි සිතු නිසාය. ඒ නිසා ඉතිහාසයෙන් යුධ රජුන් සොයා සොයා මතු කලේය. සුද්දා දිනුවා මිස සිංහලයා දිනුවේ නැත. කාලය අවසන් වූ විට සුද්දා යන්න ගියේය. ඊට පසුව ‘බෙදුම්වාදය’ සිංහලයා දෙමළාටත් දෙමළා සිංහලයාට භාවිතා කළ ඉතිහාස සංකල්පයන් වූයේය. බෙදුම්වාදයට භාවිතා කිරීමට උවමනා නොවූ මහසෙන්ලා පණ්ඩුකාභයලා සීගිරි කාශ්‍යපලා මානවම්මලා මහා වීරයන් සේ සිංහලයන් දෙමලූන් නොදකින්නේ මේකය. ඇත්තටම අප දෙගොල්ලාටම ජිවත් වී ජිවත්වන්න ජිවිතය සොයා දුන් ඉතිහාස පරිච්ෙඡ්ද අපමණව ඇතත් එවාට නුතන ජීව ඥාණය ලබා දෙන්නට අප තවමත් අපෝසත්ව ඇත්තේ ඒකය. යුධ විරුවන් අවශ්‍ය නොවන කාලයක් ඇවිත් මේ අපිට සොබා දහම කියන්නේ එ කථාවය. වහ වහා බහු විද විරුවන් සොයා යන්නට දී ඇති කාලයයි මේ.

සුජිත් අක්කරවත්ත

Wednesday, September 9, 2015

රෑ රජ්ජුරුවෝ

                           

   වෙනසක් වෙනුවෙන් එකතුවක් හැදෙන්නේ වඩාත්ම පොදු හැගීමක් ඇති වෙන විටය. ඒ විදියට හැගීමක් ඇවිත් මිනිස්සු එක් තැන් වේ. මේ එක් තැන් වීම ගැන කථාව අතීත තතු අතරේ ඇවිද ඇවිද සොයන විට හමුවන වෙනස සදහා වූ කථාව හැබෑවන්නේ ලෝක වර්තාවක් ලක් රාජ සම්ප‍්‍රදාය තුලින් බිහි වීමෙනි. යක්කු යක්කු විදියටත්, නාගයන් නාගයන් විදියටත්, රකුසන් රකුසන් විදියටත්, සිංහයන් සිංහයන් විදියටත්, දේවයන් දේවයන් විදියටත් වඩා බලවත් වීම රාජ්‍ය පාලනයයි සිතා සිටීම වෙනස් විය යුතු යැයි අදහසක් මතු වේ. ඒ අදහස මතු වන්නේම සම්බුදු ඔවදන නිසාය. තුන් රටේ ඇත්තෝ එක රටක් හදාගන්න දරන වෑයමට මල් පිපෙන්නේ ඔහොමය. ඒත් තුන් සිංහළය ‘සිංහලය’ කර ගැනීමට ගෙතූ නව වෙනස හැබෑ කර ගැනීමට සිතූ තරම් පහසු වූයේ නැත. මේ අසීරු වෑයම අතට ගන්නට පණ්ඩුකාභය ශාක්‍යසිංහ මතුවන්නේය. ඔහු අභය විජයසිංහ සමග බැදගත් සම්මුතිය ඒ වෙනස හැබෑ කර වන්නේය. පණ්ඩුකාභය රාජ්‍ය බලය පතා සටන් කරමින් සිටි අතර, අභය යුවරජ පදවිය දරමින් රාජ්‍ය මතවාදය වෙනස් කිරීමේ අරගලයට උරදෙමින් උන්නේය. ඒත් අභයට ලංකාවේ ඉතිහාස කතාවේ ඉඩක් නැත. එහෙම වෙන්නේ ගැඔුර පාදන මග වෙනුවට නොගැඹුර සොයන ඉතිහාස කේවට්ටයන් නිසාය. කොහොමින් නමුත් අභය සහ පණ්ඩුකාභය දෙපළ ලක් දේශපාලනයට දායාද කළ සම්මුති සහිත රාජ පාලනය නිසාම ‘යහ පාලනය’ බිහි වන්නේය. ඒ කි‍්‍ර:පූ පස්වන සියවස තරම් ඈත දවසකය. සම්මුති හා යහපාලනය යන්න නූතන වෙනසකටද හැගීමක්  දෙන්නේ මේ ඉතිහාස පූර්වේ නිමිත්ත මතය.

     ඉතිහාසීය සිදුවීමක් වදනක් දැක්මක් සහ වටපිටාවක් ආයිත් ඒ විදියටම පෑහී එසේම වෙන හැටි ලංකාවේ සිදුවන පොදු ඇත්තකි. සරලව කියන්නේ නම් එළාර ආවිට සම්මුතියට සද්ධාතිස්ස ආවේය. ඒත් සම්මුතියේ සද්ධාතිස්ස ද්‍රෝහියා බව කියමින් දුටුගැමුණු දකුනේ රජ සේ ඔටුනු පළදින්නේය. ඒ දුටුගැමුණු එළාර අහවර කර දැමු පසු ද්‍රෝහියා යැයි ජනතාවම ඉවත දැමූ සද්ධාතිස්සට යලි ඔටුනු පළදන්නේය. එය කි‍්‍ර:ව පළමුවන සියවසේ සිදුවන්නේය. ඒ වගේම වට පිටාවක් ඇවිත් ප‍්‍රභාකරන් ආවිට වික‍්‍රමසිංහ සම්මුතියට ආවේය. ඒත් සම්මුතියේ වික‍්‍රමසිංහ ද්‍රෝහියා වී දකුණ රාජපක්ෂව ඔසවා රට භාර දුන්නේය. රාජපක්‍ෂ ප‍්‍රභාකරන් නැසූ පසු ජනතාවම ද්‍රෝහියා යැයි පැවසූ වික‍්‍රමසිංහට යළි ජයග‍්‍රහනය ලබා දෙන්නේය. මේ සිරිළක හැටියය. ඒ නිසා අතීත සංඥාව නිබදවම ගලා යන්නේය. ඒ නිසා සිරිලක බලය කවුරුන් ගත් නමුත් ‘ජාතික රචකයා’ තැනූ ජාතික ආනුභාවයේම එය ගමන් කරන්නකි. මේ උදාහරණයෙන් යලිත් රෑ රජ්ජුරුවන්ගේ කථාවට යායුතුය.

 එක්සත් ජාතික වාදය සහ යහපාලනය උදාකර ගැනීම සදහා වූ පණ්ඩුකාභය සහ අභයගේ සම්මුතිය ජය ලබන්නේය. මේ ජයග‍්‍රහණයෙන් අනතුරුව රජ පදවිය අමුතු විය. රජතුමා ලෙස එක විට දෙදෙනෙකුට ඔටුනු පැළද විය. දෙදෙනාම නොබිදී පවතින තුරු එක්සත් බවත් යහපත් පාලනයත් පවතින සම්මුතිය සදහා මූලික විය. ඉතින් ලොවේ කවර දේශයකවත් කවර ජාතියක්වත් බිහි නොකල පූර්ණ මහා සම්මුතියක් ඇතිවන්නේ එසේය. ඒ අනුව පණ්ඩුකාභය සිරිලක දහවල් රජ්ජුරුවෝ වූ විට අභය රෑ රජ්ජුරුවෝ වූවේය. රජුන් දෙදෙනෙක් එකම රටක් එකම පාලනයක් එකම කිරුළක් එකම සේසතක් නගා පාලනය කළ ලොව මුල්ම හා එකම අවස්ථාව මෙය වන්නේය. ඒ අතින් ලොවට දිය හැකි මහා දේශපාලන පෞර්ෂයක් සපිරි ජාතිකාඩම්බරයක් හා විභූතිමත් දර්ශණයක් අප සතුව ඇත්තේය. දැන් කළ යුතුව ඇත්තේ මේ ගැඹුර ඇතුළටම කිමිද බලා කියවා ගැනීමය. කෙළෙස් සහිත මිනිසුන් දෙදෙනෙකු මෙසේ සම්මුතියෙන් සමපාත වීම  විශ්මයකි. පණ්ඩුකාභයත් අභයත් සමවැසිව දැරූ රජ පදවිය කිසි කළේක අනෙකා අභිබවා නොගිය පුදුම බැදීමකි. ශ‍්‍රී ලංකා රාජ්‍ය ඓතිහාසික වූද ප්‍රෞඩ වූද බිද වැටුනද යලිත් ගොඩ නැගිය හැකි  ඕනෑම අවිචාර යුගයක විචාර සම්පන්නව නැගිටිය හැකි ගුණය ලබා ගන්නේ මේ මහගු ඇරඹුම නිසාය. ඒ නිසා මේ පුරුෂයන් දෙදෙනාගේ භාව ගැඹුරු පේ‍්‍රමණිය දේශපාලන සම්මුතිය ගැන කථා බහක් ගැඹුරින්ම පටන් ගත යුතුය. යහපාලනය හා සම්මුතිය යලිත් වෙනසෙහි තේමාවී ඇත්තේය. පෙර සිදුවීමට යුක්තිය ඉටු කළ හැක්කේ නව සිදුවීම පෙර සිදුවීම තරමට ගැඹුරෙහි තබා ගෙනය. වික‍්‍රමසිංහ ලෝක වාර්තාවක් සම කරමින් සිරිසේනයන් සමග මේ ගෙනයන දේශපාලන සම්මුතියද ඒ තරම් ගැඹුරට යායුතුය. කොහොම උනත් රෑ රජ්ජුරුවෝ ගැන ලිවිය යුතුයි යැයි සිතුවේ ඒකය. අභය විජේසිංහ කියන්නේ පඩුවස්දෙව් විජේසිංහ රජුගේත් භද්දකච්චායනා ශාක්‍යසිංහ දේවියගේත් දෙටු පුතුය. තවත් සරළව කියන්නේ නම් සිරිලක පලමු රජු විජයසිංහගේ සොයුරු සුමිත්තය. සුමිත්තගේ පුත‍්‍රයා පඩුවස්දෙව්ය. ඔහුගේ පුත‍්‍රයා අභයය.

    අභය විජේසිංහ රජු ගෝත‍්‍රවාදය හා අශිශ්ඨ මුග්ධ රණකාමය ලක්රාජ දේශපාලනයෙන් ඉවත හෙලා දැමීමට ප‍්‍රමුඛ වූ නායකයාය. යුද විරුවන්ම සොයන්න ඉතිහාසය කාල් ගාන ගෝත‍්‍රක ඉතිහාසවේදීන්ට මේ මිනිස්කමේ විරුවා පෙනෙන්නේම නැත. උතුරාලන මනුෂ්‍ය පේ‍්‍රමයේ හා ජාතියේ සදාතනික පැවැත්ම ස්වකීය හදවතේ පළමු යුතුකම කරගත් අභය ගැන පටුනක් ජේදයක් පොතක් ලියන්න කවුරුවත් මෙතුවක් ඇවිත් නැත්තේ ඒකය. අභයගේ නැගෙනිය උන්මාද චිත‍්‍රාය. උන්මාද චිත‍්‍රාගේ පුත‍්‍රයා පණ්ඩුකාභයය. අභය මාමා වන විට පණ්ඩුකාභය බෑණා විය. රාජ සම්මත යුගයේ ජාන බන්දනය රාජ පාලනයට වැදගත්මය. එය නොසිතන ජනසම්මත යුගයේත් ඒසා වැදගත්ය. මන්ද ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මාමාගේ ක‍්‍රමයේ වෙනසට වික‍්‍රමසිංහ බෑණාම  ඕනෑ වූයේය. රෑ රජ්ජුරුවොත් දවල් රජ්ජුරුවොත් වගේමය. බල තල ඇති ජනපති හා බල තල ඇති අගමැතිය. ඉතින් පීරා ගොසින් අතීතය විද නේක දුක් ගැහැට මැද කළහැකි බව හොද යමක් පසක් කරගත් යුගයකි මේ ඒ වගේම ගැඹුරටම සොයන්න පද ඇත්තේ ඉතිහාසයේ බව මේ සියල්ල කියා දෙයි. ඒ වගේම පළමු රෑ රජ්ජුරුවෝ වගේම පළමු දවල් රජ්ජුරුවෝ වගේම මේ උදාවෙන් හොද බිහිවෙතැයි සිහින දකිමින්ම සිට පලක් නැත. හොද පවතින්නේ ‘ජාතික රචකයා’ බලවත් වූ පමණින්මය. ඉතින් මහාවංශය එක්ක ජාතික රචනාව තවත් පෙළ ගැස්විය යුත්තේය.

සුජිත් අක්කරවත්ත  

Thursday, August 27, 2015

දුරුතු විප්ලවය



   දසබලධාරී බුදු පියාණන් වහන්සේ සිංහලයන්ගේ දස වැනි මාසයේ සිරිලක වැඩමවූයේ. ඒ බුදුන්ගේ පළමු ලංකාගමනයයි. ඒත් දසබලධාරීන් වහන්සේ දස වන මාසයේම සිරිලක වැඩියේ මන්දැයි කවුරුත් සොයා බලා නැත. එහෙම නැත්තේ මොකුත් නැති  නැත්තන් ඇත්තන් කොට සැලකූ යුගයක් ගෙවන්න වූ නිසාමය. නමුත් දැනුම, විභූති යුගයේත් අභූත යුගයන් වලත් පරපුරක් රැකගෙන විත් ඇත. සිරිලක විද්වතුන් අද්වීතීය විද්වතුන් වන්නේ ඒ නිසාය. විශේෂයෙන්ම සිරිලක ඉතිහාස දැනුම පටන් ගන්නේ අභූත පංච ද්‍රවිඩ සොර පවුල් පාලන යුගයේය. අනන්ත අප‍්‍රමාණ දුක් ගැහැට විදිමින්  ඒ විපරිත යුගයේ මහා සම්මුතික මහාවංශය මහතෙර මහානාමයන් පද බදින්නේය. එබැවින් ඉතිහාසයට අනූවම හොරු බිහි වූ විට පවිත‍්‍ර මිනිසුන් ඉතිහාසය හොරුන් ගෙන් බේරා ගන්නේය. සිරි ලක ජාතික රාජ්‍යය බිහි වූ දා පටන් මේ ඇත්ත සිදුවෙන්නේමය.

 සිංහලයන්ගේ දොළොස් මහේ දසවන මාසය දුරුතු මහය. ඒ දුරුත්තේ බුදුන් වහන්සේ දස බලධාරීන් ලෙස මහියංගනයට වැඩමවාවදහළ සේක. එවිට දස ගුණ බලධාරී බුදු දැක්ම සිංහළයන්ගේ දස ගුණ මුසු දසවන මාසය වන දුරුතු (ජනවාරි) මසේ සිරිලක දී දේශණා වන්නේය. ඒ දුරුතු විප්ලවය පටන් ගත් දවසය. කුල ගෝත‍්‍ර අතහැර තී‍්‍ර සිංහළය එක සේසතක් නගන්න සිතා ගත්තේ එදාය. එදා ඒ දුරුතු විප්ලවයෙන් හරියටම සතලිස් පස් වසරක් ගෙවුනු තැන විජය සිංහ ලකුණින් සිරිලක සිංහ ධජය නංවන්නේය. දුරුතු විප්ලවය ගලා යන්නේ සත් සියයක් සිංහයෝ සිංහ වංශය බිහි කරමිනි. සිංහ වංශය සිංහල ජාතිය නම් මහා සම්මුතිය සොයන්නේ යකුන් රකුසන් නාගයන් ද අසුරයන් සහ දේවයන් ද එකට බැද ගැනීමටය. ඒත් බෙදීම ගලා ගියේය. විජයට අවසන් කළ නොහැකි වූ සිංහ දහමට ජිවිතය දෙන්න පණ්ඩුකාභය ශාක්‍යසිංහ එන්නේය. ඔහු තිඹිරි විල පාමුල චේතිය යකින්නගේ මැදුරු මැද මිදුලට ජාතිය එක් තැන් කරන්නේය. ඒ දුරුත්තේමය. ඒ කියන්නේ බුදුන් ලක වැඩි සිංහළයන්ගේ දස වන මාසයේය. මේ දසවන මාසය දුරුත්ත ගැන ඉතිහාස අන්දරය දිගු ඵෙතිහාසික පවතකි.

   ලොව පළමු මහා සම්මුතික ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රිවාදීයා වනුයේ මනුසම්මත ශාක්‍යසිංහය. ඔහු තෙමේ ‘මහා සම්මතවාදය’ නමින් රාජ සූත‍්‍රයක් ස්ථාවර කළේය. ඒ අදින් වසර හතලිස් දහසකට පෙරය. එදා පාලකයා සහ පුරවැසියා බිහි වන්නේය. ඒ යහ බැදීම, යහපාලනය මතත් යහපාලනය මහාසම්මුතික වාදය මතත් පදනම් වන්නේය. මනුසම්මත ශක්‍යසිංහ එතරම් දිගුයුගයක බිහි කළ මහාසම්මුතියට පා තබන්න නූතන ලෝකයා තවමත් අපෝසත්ව ඇත්තේය. බටහිර සුපිරි රටවල් සිහින දකින්නේ ඒ මනුසම්මත සිහින දේශය සොයා ගෙනය. කොහොම උනත් දස බලධාරී බුදු රජුන් සිරිලකට වඩින්නේ අපේ රට කෙරෙහි වූ ගෞරවයක් සහිතව බව මගේ අවබෝධයයි. මනුසම්මත ශාක්‍යසිංහ මහා සම්මුතිය සම්මුති ගත කළේ සිරිලක මනුතොට දී වීම ඒ ගෞරවයේ නිමිත්තය. ඒසේම මනුසම්මත ශාක්‍යසිංහන්ගේ මී මුනුපුරා වූ සිද්ධාර්ථ ගෞතම ශක්‍යසිංහයන් වහන්සේට වංශ ජාන බන්දන ජාන සම්මුතියක්ද බැදී ඇත. එබැවින් එයද බුදුන්ගේ දුරුතු විප්ලවයට වැදගත් අතුරු හේතුවක් වන්නේය. දුරුතු විප්ලවය ගලා යන්නේය. හමායන්නේය. උදාවන්නේය. අභූත යුග කොතනද ඒ විපරිත යුග නිමා කරන්න දුරුතු විප්ලවය හමන්නේය. වික‍්‍රසිංහයන්ගේ දේශපාලන සූත‍්‍ර නිර්මාණයෙන් කි‍්‍ර:ව 2015 දුරුතු විප්ලවය සිදුවන්නේ මේ ලක් ඉතිහාසයට බැදුනු නියාම ධර්ම ධාතු සත්‍ය මතය. ඉතිහාසය කිළුටු විෂයක් නොවී පවිත‍්‍ර කරගත යුතු විෂයකි. ඉතිහාසය තර්ක දර්ශණ පමණක් නොව පුද්ගල කි‍්‍රයාකාරකම් මතද පවතින විෂයකි. විෂය පවිත‍්‍ර වන්නේ මොහොත උදාකරන විටය. මොහොත උදා වන්නේ මොහොත එළඹි විටය. එහෙත් මොහොත එලඹෙන්නේ එතෙක් කියවමින් විමසමින් සටන් කරමින් යන විටය. එවිට මොහොතත් මොහොතට උචිත විරයත් එන්නේය. මේ සිරිලක මෙකල සිදුව ඇත්තේ ඒය ය.

  සතළිස් දහස් වර්ෂයක් පුරා ජාතික චාරිත‍්‍රයක් බදු මහා සම්මුතියක් අපට ඇත්තේය. ඇත්ත දේ නොපෙනෙන නිසරු දේ දකින ගෝත‍්‍ර බල මුළු එමටය. ගෞතම බුදුන්ගේ දුරුතු විප්ලවය දා මහංයංගනයේ දී දෙකට බෙදෙන්නේ චූලයන්ය. ඒ චූලයන් විජය සිංහට එරෙහිව කැරලි ගැසුවේය. පණ්ඩුකාභය ශාක්‍යසිංහගේ මහා සම්මුතික එක්සත් ජාතිකතවාදය ජයගන්නා විටත් මේ චූලයන් විරෝධයේ අන්තයම ජීවිතය කරගත්තේය.  ඒ ඇත්තන් හැසිරෙන්නේ එහෙමමය. එහෙම වන  වගම මේ දුරුතු විප්ලවයෙන් පසුවත් පෙන්වා දුන්නේය. කි‍්‍ර:ව 2015 වේ දුරුතු අටේ විප්ලවය නිමා වී සත් මසකට පසු ඇවිත් ඇත්තේ දුරුතු විප්ලවයේ දිගුවය. ඒ කියන්නේ විජය සිංහට දකින්න බැරි වූ සිහිනය පණ්ඩුකාභය ශාක්‍යසිංහයන්ට ඉටු කරන්න සිදු වූයේය. තිස් අට වසරකට පසු බලතල සහිත අගමැති ධුරයක් ලැබී ඇත්තේය. එය ජනවරමින් හිමිවන්නේ අගමැති වික‍්‍රමසිංහයන්ටය. මොහොත එලෙඹෙන තුරු සමහර වීරයන් වන ගතව රැකුනේය. පණ්ඩුකාභය ගැමුණු, විජයබාහු,  පරාක‍්‍රමබාහු ඒ වගේ වීරයන්ය. සමහර වීරයන් රට අතහැර ගොස් රැකී ඇවිත් සටන දිනන්නේය. මානවම්ම, මුගලන්, විමලධර්මසූරිය වගේම චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක කුමාරතුංග කියන්නේ ඒ වගේ චරිතය. සමහර වීරයන් පැරදි පැරදි මොහොත එලෙඹෙන තුරු බලා හිද මොහොතේ වීරයා වන්නේය. බුද්දධාස රජ වූයෙත් සීගිරි කාෂ්‍යප රජ වූයෙත් ගජබා රජ වූයෙත් වික‍්‍රමසිංහ අගමැති වූයෙත් ඒ විදියටමය. මේ ඉතිහාසය ඉඩකඩ දී ඇත්තේ මොහොතේ වීරයන්ටය.
 
        


සුජිත් අක්කරවත්ත

Thursday, August 20, 2015

නැගෙනහිර ද්වාරය




       කි‍්‍ර.ව. තුන්සිය වන ශතවර්ෂය උදාවන්නේ ලෝකය තුල අලූත් වෙනසක් සිදු වී මෙනි. මේ වෙනසට හේතුවක් වන්නේ ජේසුස් කි‍්‍රස්තුන් වහන්සේගේ දැක්මට ආගමික රාජ්‍යක් ඇති වීමත් සමගය. ශත වර්ෂ තුන්සියක්ම පිටමං කළ ආගමක් තහනම් ආගමක් හා තහනම් පුද්ගලයෙකු වූ ජේසු ස්වාමි දරුවා නිළ පිළිගැනීමට පත් වීමත් සමග ලෝකය අලූතින් ලියවෙන්න පටන් ගත්තේය. මේ ලෝක වෙනසහි එක් ප‍්‍රතිඵලයක් වන්නේ රෝම ගී‍්‍රක ඉතාලියානු මැද පෙරදිග භූ කලාපයේ සිදු වන ජන සංසරණයය  කිතුණු ආගමේ නව නැගී ඒම එම කලාපය ආගමික වශයෙන් වූ බෙදීමට ලක් කලේය. බෙදීම ඉදිරියේ බීරාන්ත වූ සංවේදි ජනසමාජය නිරවුල් සහනශීලි පරාදිසියක් සොයමින් සිටියේය. එහි එක් ප‍්‍රතිඵලයක් වන්නේ ඔහුන් සිරිලක සොයා පැමිණීමය. මධ්‍යරණි මුහුද වටේ සිදුවන සමාජ වෙනස කල්තියා දුටු සිරිලක් රාජ දේශපාණඥයා මහසෙන්ය. එ වෙනස මතවාදිව සුපෝෂිත කළ රාජ දේශපාලන නිර්මාණ ශිල්පියා ‘මෙඝවර්ණාභය’ය. රජ දරුවෙකුත් ගත් කතුවරෙකුත් ලක සිරිමත් කළ යුග කතාව ගෙතෙන්නේ මෙතැනින්ය.
 
      කි‍්‍ර:ව 300 වසරට මත්තේ සිට වනවාසී නාගරික විභූතාමත් නුවර වූ අනුරාධපුරය, විදෙස් ජනයාගේ පරාදීසියක් වීමට පටන් ගත්තේ ඒකය. මැදපෙරදිග මධ්‍යධරණී භූමි පුරා ආගමික විභේදනය මතුවන විට මේ විදෙස් ජන සංසරණය වැඩි වන්නේය. එහි එක් ප‍්‍රතිඵලයක් වන්නේ අනුරනුවර සොබා නාගරික සැලැස්ම අභියෝගයට ලක් වීමය. අගනගරය ලෙස මහා ජනගහනයක් ජීවත් වූ අනුරනුවර ලෝක සිතියමේ සිතියම් ගත නව වෙනසක්සමග නව අභියෝගයට මුහුණ පාන්නේය. ඇත්තටම අද කාලේ සිඞ්නි මෙල්බර්න් හා නිව්යොර්ක් කිවාලාම්පුර් හා බැංකොක් නගර මුහුණ දෙන විදෙස් ජනතාවන්ගේ පැමිණිම එදා මුහුණ දුන්නේ අනුරනුවරය. අනුරනුවර නවීන කළ යුතු වූයේය. එත් එය සම්බුුදුවරයෙකු විසින් සැලැසුම් කොට මහරහත් වරයෙකු විසින් විධාන කොට ඉදිකළ නුවරකි, නීති සොබා සිසිලයෙන්ද පිවිතුරු මද නලින්ද කැලි කසලින් තොර පරිසරයකින්ද දිළින්දන් හා සිගනන්ද නැති ලොව්තුරු ලෞකික සුවයෙන් එය එසේම පවත්වා ගත යුතුවිය. උයන් මල් ගොමු තුරුලතා විල් දිය වැව් පොකුණු හා වනාන්තර කෙත්වතු හා පූජනීය ආරම එසේම යුතු විය. ඒත් ජන ගහණය එක් විටම වැඩි වූයේය. ඒ විදේශීය ජනයාගෙන්වීම ඇරඹෙන්නේ මහසෙන් රජ වූ ඒ තීරණාත්මක වසරේයය. ඒ කියන්නේ කි‍්‍ර:ව වර්ෂ තුන් සීයේදීය. 
 
  ඒ වන විටත් අනුර නුවර සියවස් සතක් වීරාජමාන වීභූතිමත් නුවරකි. මහසෙන් හමුවේවූ අභියෝගය වන්නේ නව ජනගහණයට ඉඩ වෙන් කිරීමය. ඒ අනූව ඔහුගේ පළමු වෑයම වන්නේ අනුරනුවර ‘නැගෙනහිර ද්වාරය’ ඔස්සේ නගරය පුළුල් කිරීමය. නුවරක් පුළුල් වන්නේ ගහ කොළ ඉවත දමා කෘතිම ගොඩනැගිලි වලින්ය. ඒ අදය. ඒත් එදා නුවරක් පුළුල් වන්නේ සහ විය යුත්තේ ගහකොළ ඇළදොල මල් පියලි හා විල් දිය වැව් කේත්වතු සමග බව කදිමට කිව් ලෝක පරමාදර්ශය එයය. මහසෙන්ගේ ‘නැගෙනහිර ද්වාරය’ ලක් ඉතිහාස පොතින් එළියට ගෙන නූතන සංවර්ධනයේ මෝඩ වියතුන් අත් පොතක් කර ගත යුත්තේ ඒකය. මහකනදරාවේ ශෛල පාලම තනන මහසෙන් නැගෙනහිර ද්වාරය අභිමුව මින්නේරිය ගිරිතලේ මහකනදරා වැව් බැන්දේ ඇයි දැයි කියවිය යුත්තේ එකය. නැගෙනහිර සමුද්‍රය හරහා හමා ගෙන හබරණ මහවන වදුල පිසගෙන ගලා එන සිසිල් මන්ද මාරුතය, මේ වැව් දියෙන් අනුර නුවරට කැන්දා ගත් මහසෙන් ඉන්පසු නිර්භයවම නගරයහි ජනඝනත්වය වැඩි කලේය. ජනගණනය වැඩි කරන්නට පෙර ඔහු සිසිලනය වැඩි කලේය. දිය සම්පත් කෙත්වතු සම්පත් වැඩිකලේය.  එ සියල්ල පවතින ලෙස ජේතවනාරාමය දාර්ශණික ගුරු කුලය ස්ථාපිත කලේය. ඒ තම නුවර ජිවත් විය යුත්තේ දාර්ශණික ජනතාවක් බව ඔහු තේරුම් ගත් බැවිණි. විශේෂයෙන්ම බටහිරින් රටට ගලා පැමිණි ජනතාව ථේරවාදින්ගේ ගතානුගතික සම්ප‍්‍රද්‍රායෙන් පමණක් සහබද්ධ කර ගත නොහැකි බව රජ තෙමේ වටහා ගත්තේය. එබැවින් මහායාන බෞද්ධ දහම සදහා අනුරනුවර විශ්ව සරසවියක් ස්ථාපිත කලේ ඒකය. පසුව ථෙරවාදින් හා මහයානියන්ගේ පටු දේශපාලන ගැටුමකින් මේ ලස්සන සූත‍්‍රය අවලස්සන වූවද ලක් දිව පොබ කල මේ ‘නැගෙනහිර ද්වාර’ පරිච්ෙඡ්දය කවුරුත් නොසිත නොකියවන කථාවකි. රටක් පවතින්නේ ලොවක් තුල බවත් ලොවක් තුල පවතින්න රටකට නොහැකි නම්  ඒ රටට ගමනක් නැත. ඒ වගේම ලොවක් තුල පවතින්නට ලොවක් වසග කර ගත හැකි මගක් ඒ රටට නැත්තේ නම්. ඒ රටට අනාගතයක් ද නැත. ඒ නිසා ලොවක් වසග කළ හැක්කේ ලොවක් වසග කර ගත හැකි ‘අපේ කමටය’. ලොවක් වසග කර ගත නොහැකි අපේකමක් බදාගෙන වලපල්ලට යමින් සිටින ජාතියට මහසෙන්ගේ ලොව වසග කළ අපේකම පරමාදර්ශයක්කර ගත යුත්තේ ඒකය. නැවතත් ශී‍්‍ර ලංකාව විශ්ව පුරවැසි සමාජයට ඔසවා ගත යුතු බව වටහා ගත් සමාජ ද තේරුම් ගත යුතුම කථාව මෙයය. අපට ලෝක රාජ්‍යයක් විය හැක්කේ අපේම ම`ගකිනි. නමුත් ඒ ‘අපේම මඟ’ යනු ‘අපේමවරද’ කර තබා ගත් වෙන රටක් ආගමක් ජාතියක් දැක්මක් තේරුම් ගත නොහැකි ග්‍රෝති‍්‍රක ජාතිකවාදය නම් නොවේ. ග්‍රෝති‍්‍රක ජාතිවාදීන්ගේ පටු සීමාව ගෞතම බුදුරජුන් මහියංගනයටද නාගදීපයට කැළණියටද වැඩම කොට පරාජය කලේ එබැවිණි. මහියංගනයේම උපන් මහසෙන් මහියංගනයෙන්ම ඇවිත් අනුරනුවර නව නුවරක් කොට විශ්වීය පරිෙඡ්දයක් වූයේ ගෝත‍්‍ර මූල ජාතිවාදය පරාජය කර දමාය. ඒ පැරදුන ගෝත‍්‍ර මූල ජාතිවාදින්ට වෙනස් විය නොහැකිය. මහාවංශය ලක් පොළොවේ ඒ ඇත්තන්ට ‘චූල වංශය’ නමින් නමක් දී ඇත්තේ එකය. චූලයන්ට ලෝකය පෙන්නේ චූල ලෙසටය. ඔහුන්ට මහා සිතුවිළි පිරීය නොහැක. ඔහුන්ගේ මනස එතරම් කුඩාය. කොතරම් කුඩාද කියනවා නම් සුගත තථාගතයාණන් වහන්සේ පැමිණ වෑයම් කොට ද ඔහුන් මහාසාර මිනිසුන් කළ නොහැකිවිය. ඉතින් තථාගත ධර්ම රාජ්‍යහි අපි තේරුම් ගත යුත්තේ බුදු පිළිවෙතට හදා ගත නොහැකි තැන දෙව්දත්, ආලවකත් සිරිලක චූල ජාතිවාදීන්ද සම්බුදු රජු පරදවා දැමිම බවය. ඒඔහුනට යලිත් නැගිටීමට මාවත අහිමි කරමිනි. මෙකල සිරිලක මහාසාර සමාජයට අද දවස ගත යුතු මගකියා දී ඇත්තේ සම්බුදු ජීවිත සිරිතය.
 
සුජිත් අක්කරවත්ත

Monday, July 27, 2015

මයා රටේ නාගයෝ

   


මයා රට ලංකාවේ බල මුදුනට ගෙන ඒමේ ගෞරවය හිමි වන්නේ ගිරිවතලානේ ස්වාමීන් වහන්සේටය. උන්වහන්සේ විසින් විරචිත සිරිලක කඩඉම් පොත මයා රට මුුදුනට ගෙන ඒමට මුල් වූ කෘතියය. ති‍්‍ර සිංහලය තැනුනේ රුහුණත් පිහිටි රටත් මයා රටත් එක් වීමෙනි. ඒ නිසි ලංකාවේ බලය සදහා රුහුණු රටින් පිහිටි රටින්ද මයා රටින් ද බලවේග තුනක් හැම විටම තරගකාරි වේ. මේ තුන් බලවේගයේ ගැටීම තරගය හා මුසුවීම ලංකාවේ රාජ්‍ය බලයේද සමාජ මත මානයේද මූල පදනම වන්නේය. ශි‍්‍ර ලංකා රාජ්‍යයෙහි සිංහල රාජ යුගයට පෙර සිට මේ කථාව දිගට ඈදුණකි. මේ භුමියට බැදුණු විශේෂණය නිසා ලංකාව වැඩම කරන බුදු හිමියන් තුන් ගමනකින් සිරිලක තුන් රට අවරණය කර තැබුවේය. ‘තුන්තරාගමනය’ නමින් මහාවංශය මේ සම්බුදු ආගමනය නම් කරන්නේ ඒ නිසාය.


    තුන් රට භුමි වශයෙන් ති‍්‍රවිධ වනවිට ඒ මත පදනය තුන් වර්ගය වන්නේ යක්කු රාක්‍ෂ හා නාගයන්ය. නාගයන්ගේ බල මුදුන බැදුනේ කැළණි නුවරය. එතකොට නාගයන්ගේ රජුන් අතර ඇවිල ගිය යුද්ධය නිමා කිරීමට බුදු රජුන් කැළණි බිමට වඩින්නේය. කැළණිය ලොව හා බැදී තිබූ අතීත වානිජ නුවරය. එය මහසයුර  සහ කැළණි නදි මුව දොර මැද පිහිටි අමුතු නුවරකි. කරදිය ද මිරිදිය ද එකට බැදුන මේ නාග තොටුමුණ හා බැදී ගිය රටෙ ඇතුලේ නාග ගම් ගනනාවකි. නයිවිල, නයිවල සිට අදත් මයා රටේ පිහිටි ගම් නම් කියා  පාන්නේ ඒ අතීත නාග වරුණය. ගම්පොළ යුගයේ අගදි විරචිත ගිරිවතාලනේ හිමියන්ගේ කෘතිය පුරා මේ නාග ගම් ගැන කදිම විස්තර සටහන්ව තිබේ. එ වගේම කැළණි නාග කෙලිත්තියන් ගැන සැළලිහිණිය පද බදින තොටගමුවේ රාහුල මහ තෙරිදුද රසාලිප්ත තතු ලියා ඇත්තේය. එහෙම ලියා ඇත්තේ නිකන් නොව නාග කතුන්ගේ ප‍්‍රබලත්වය නිසාය.

     ශි‍්‍ර ලංකාවේ මැද යුගය ඇරබෙන්නේ ගම්පොල යුගයෙන් පසුවය. එතැන් සිට අද දක්වා සිරිලක බලය දරාගෙන ඇත්තේ මායා රටේ මයාවරුය. මායාවරුන්ට එක දිගට සත්සිය වරුෂක් යන තුරු මෙසේ බලගතු රාජ දේශපලන උරුමයක් හිමිව ඇත්තේ කිමද?. මේ නම් සෙවිය යතු ඉතිහාස රහස්කි. රහස් සෙවීම ඉතිහාසය සාර කරන මාවතය. රහස සොයා නොගෙන ඉතිහාස වටහා ගන්නවද බැරිය. මෙහෙම වී ඇත්තේ සගවා තබා ගත් බොහෝ දේ ඇති නිසාය. ඒ නිසා මායා රටේ නාගයන් සගවා තබා ගිය රහස කථාව කියවා ගත යුතුය. රුවන්වැලි මහ සෑය රකින පවුර වැටේ ඇත්තේ ඇත්තුය. එත් පුදුමය නාග තොටමුනෙ බිදුණු කැළණි මහ වෙහෙර රකින පවුරේ ඇත්තේ නාගයෝය. රුවන්වැලි මහසෑය සමුප‍්‍රදාය වී ඉන්පසු බැදෙන චෛත්‍ය වටා ඇත් පවුරු බැදුනේ එකය. ඒත් රුවන්වැලි මහසෑයට පෙර බැදුනු ගෞතම බුදුන්ගේ පාදස්පර්ශයෙන් පුජණීය වූ කැළණි වෙහෙරෙ නාග පවුර මේ රටේ වෙහර සමුප‍්‍රදායේ ආදර්ශයක් නම් වී නැත්තේය. ඇත් පවුර පරමාදර්ශයක් වන්නටත්, නාග පවූර එහෙම නොවන්නටත් හේතුව කුමක්ද?. මෙන්න සොයන්න ඉතුරුව ඇති සොයන්න හිතන්නේ නැති එත් සොයන්න වටින ඉතිහාස රහස්ය.

    මේ රහස සොයන්නට නමි මායා රටේ යක්කු වගේම මයා රටේ නාගයන්ගේ කථාව ගැඹුර කිම්ද බැලිය යුතුව. ඇත්තටම මහාසෑය තනන්නාගේ කැළණි රජ පරපුරේ දු කුමරිය විහාර මහ දේවි පුත‍්‍ර ගැමුණුය. එතකොට විහාර මහදේවියගේ කැළණි නාග පවූර මහසෑය පරමාදර්ශ නොකොට ඇත් පවුරට ඉඩ තැබුවේ මන්ද? මේවා අහම්බයන් නොව සිද්ධ සිද්ධි වල සමාජ දේශපාලන ගැඹුරු කියා දෙන කලාත්මක නිපයුමකි. කලාව හැම විටම දේශපාලනයට වඩා ගැඹුරුය. සුමටය. ඒ වගේම රසාලිප්තය. තව විටෙක භාව හැගීම් බහු මානිකව කියන රහසකි. කෙටිවම හා සරළව කීවොත් අදේශපාලනීය ලෙස පෙනී සිටිමින් කරන දේශපාලනයකි. ඒ නිසා ඇත් පවූරත්, නාග පවුරත් ගැන කතාවත වටහා ගැනීමට මේ මානය උවමනා වේ. එසේ මාන ගත මානයෙන් බලන විට රහස් දොර හැර ගත හැකිය. නාගයන්ගේ බල මහිමය ද යක්කුන්ගේ බල මහිමය ද රාක්‍ෂයන්ගේ බල මහිමයද තුලනය කළ බිම මයා රටේ සියනෑවය. සිය නෑයන් ලෙස කලාකාමි වදනකින් රූබර කරන්නේ මේ තුලනයය. මේ තුලනය හදා ගත් දා පටන් මයාරට රටේ බල මුදුන මැදම වැජඹේ . ගම්පොලත් කොට්ටෙත් මහනුවරත් කොළඹත් යලිත් කෝට්ටෙත් කරා රජ නුවර මයාරටේ වටේ කැරකෙන්නේ ඒකය. ඒ හැම නුවරම තනා රාජ පදලාභින් වී ඇත්තෙක් නිබදව මායා රටේ මයාවරුය. අල්පයක් පිටින් ඇවිත් බල මුදුන අල්ලා ගත්තද ඒ හැම ව්‍යායාමයකම පිහිට රැකවරණදී ඇත්තේ මයා රටේ මායාවරුය. සියවස් වරුෂ හත්සීයක් හෙවත් සත් සිය වසරක් ගෙවී මත්තටද බලමුදුන මුදුන් පත් කරන්නේ මායා රටේ මායාවරු බව දැන්දැන් පෙනෙන් ඇත්තය. මේ ඇත්ත ඇත්තේ රහස ඇත්තේ මයා රටේ නාගයන් මයා රටෙම යක්කු හා රකුසන් හා එකට තුලනය කර ද බැදගත් මයා සම්මුතිය ඇතුලේය. මේ සම්මුතියට පණ දුන්නේ මයා රටේ නාගයන්ගේ නාග වනය වූ නයිවල දීය. මායා රටේ මේ සම්මුතිය මයා රටේ පුත‍්‍රයෙකු වූ රනිල් වික‍්‍රමසිංහයන්ගේ අගමැති පදවිප‍්‍රාප්තියෙන් යලිත් ජීවමාන වී ඇත.

සුජිත් අක්කරවත්ත

Sunday, June 28, 2015

තුන්සියෙන් තුන්සියට



සිදුවීමක් සිදුවන්නේ සිදු වන ලෙසය. ඒත් විටෙක සිදුවන සිදුවීමක් තීරණාත්මක වන්නේය. එවිට ඒ සිදුවීම් සුවිශේෂි වේ. එ සුවිශේෂි බව නිසාම ඓතිහාසික සන්ධිස්ථානයක් බවටද පත් වේ. මෙහෙම පත් වූ තිරණාත්මක ඉතිහාස සන්ධිස්ථාන යනු සර්වකාලීන සිදුවිම්ය. සිදුවීම යහපත් වුවද අයපත් වූවද එය හැම කාලයටම බලපාන මූල සීදුවීමක් වන්නේ මෙහෙමය. බුදුන් වහන්සේගේ ලංකාගමනය විජයසිංහ කුමරුගේ ‘‘සිංහාගමනය’’ වගේම මිහිදු හිමිගේ මහින්දාගමනයයි මේ වගේ සිදුවිම්ය. එළාරගේ ලංකා අක‍්‍රමණය, කාළිංගමාඝගේ ආක‍්‍රමණය’ ආදියේ සිට මේ වගේ හොද නරක කුමක් වුවත් සිද්ධියත් සිද්ධිය තීරණාත්මකව ඒ  නිසාම ඉතිහාසගත වී ඇත. ලංකාවේ සිදුවීම් ඓතිහාසික වන විට හමුවන අමුතු තාලයක් වන්නේය. එනම් සිදුවීමක් සිදුවන තාලයක් රිද්මයක් ඇති වීමත් සිදුවීමෙන් සිදුවීමටම සමාන කාල රිද්මයක් ඇති විමත්ය. මේ නිසා ලක් ඉතිහාස වත හරි හැටියටම තේරුම් ගැනීමට වදන් අකුරු ජාන වගේම සිදුවිමෙන් සිදුවිමට ඇති අමුතු රිද්මයක් මුලික වේ. එ අනුව ඉතිහාසය වදනින් වදනට අකුරෙන් අකුරටද ජානයෙන් ජානයටද වගේම සිදුවීමෙන් සිදුවීමත් මත තැනි ඇති ‘‘රිද්මයත්’’ සෙල්ලිපි නටඹුන් වගේම ඉතිහාස සොයන්න ඇති සාධකයකි.

   මේ සිදුවීමෙන් සිදුවිමට සිදුවී ඇති සිදුවීම් වල රිද්මය මේ විදියට අමුතු සේයාවක් දිස් කරයි. බුදුන්ගේ ලංකා ගමනය සිදු වී හරියටම සියවස තුනක් ගෙවී යන තැන මහින්දාගමන සිදු වී හරියටම තුන්සිය වසරක් හෙවත් සියවස් තුනට පසු බුද්ධසේන සහ පාහියන් ආර්යපාදයන් වහන්සේලාගේ ලක් ගමනය වන්නේය. ඉන් හරියට සියවස් තුනක් ගෙවී ගිය තැන මෛති‍්‍ර භවන්ත ආර්යපායන්ගේ ලංකාගමනයද සිදු වන්නේය. මෙහම ගිහින් මේ ගමන ටිබෙට් ජාතික එස්. මහින්ද හිමිගේ ලංකාගමනය දක්වා සිදුවන්නේ තුන්සිය වසරකට වරක්ය. එතකොට බුදු හිමියන්ගේ ලංකාගමනය හි සිට ලක්දිවට ආගමනය වූ තිරණාත්මක පැවිද බෞද්ධ චරිත සියවස් තුනින් තුනටම වැඩම කර ඇත්තේ මන්ද?. එවිට තෙරෙන්නේ සිදුවීමෙන් සිද්ධවීමට රිද්මයක් ඇති බවයි. ඒ රිද්මයට එකම තාලයක් ඇති විට එය සිතිය යුතු ඓතිහාසික රහසකි. රහස් අනාවරණය කර ගැනීමම ඉතිහාසය අනාවරණය කර ගැනීමය. ඒත් ඉතිහාසය සෙවීමට ඇති මග ලෙස තවමත් සොයන්නේ සෙල් ලිපි පත පොත පූරාවිද්‍යා නටඹුන් සහ ප‍්‍රාග් මෙවලම්ය. එනමුත් ඒ කිසිවකින් වටහා ගත නොහැකි, ඉතිහාස රහස් ගබඩාවහි යතුර සිදුවීම් වල රිද්මයන් අතරින් සොයා ගත හැක. එවිට සිදුවීම හා රහස එකට පෑහෙන බව කිව යුතුය. 

   මේ විදියට ගත් විට බුදු සසුනට අදාල සිදුවීම් සියවස් තුනෙන් තුනට සිදුවී එම සිදුවීම් තීරණාත්මක වී ඇත. ඒ වාගේම ලක් ජනසිරිතට අදාල ගිහි සිරිත් තීරණාත්මක සිදුවීම් සිදුකර ඇත්තේද එවන් රිද්ම පෑහීමක් අනූවය. කී‍්‍ර:පූ 6 වන සියවසේ විජය රජු ජාතික සිරිත ඇරඹූ විට ඉන් සියවස් තුනකට පසු කි‍්‍ර:පූ තුන්වන සියවසේ පණ්ඩුකාභය රජතුමා ජාතිය එක්සත් කරන්නේය. ඒ ජාතිය අක‍්‍රමණිකයකුට යටත් වූ විට දුටුගැමුණු රජු ඇවිත් ජාතිය ඒකීය කරන්නේ හරියටම ඉන් සියවස් තුනකට පසුවය. වඩාත් පුදුමය දනවන්නේ ඉන් හරියටම සියවස් තුනක් ගෙවී ගිය තැන මහසෙන් රජතුමා පැමිණ ලංකා රාජ්‍යයේ ඊළග ජාතික දේශපාලන විප්ලවය කරන සැටියය. මේ විදියට අවසන් ජාතික පුනුරුදය ලෙස බි‍්‍රතාන්‍ය අධිරාජ්‍යවාදීන්ගෙන් රට නිදහස් කළ මහාමාන්‍ය සේනානායකයන් දක්වා මේ ජාතික දේශපාලන විප්ලවය තුන්සිය වසරකට වරක් සිදුව තිබේ. සිදු වීමෙන් සිදුවීමට සිදු වී ඇති අමුතු තාල කථාව මෙයය. මේ තාල රිද්මය සසුනට දේශපාලනයට පමණක් නොව ලක් කතා අන්දරයටම බැදී ගෙතී ඇත්තකි. සාහිත්‍ය කලාවේ සිට මේ රටේ ගෘහ නිර්මාණ වලද ජීවන විලාසිතා ආදී හැම අතකටම බැදී ඇති රිද්ම තාලයකි. ඒසේ නම් ලංකාව , ක‍්‍රමය සහමුලින්ම වෙනස් කරන ජාතික තීන්දුව සදහා ජාතික සිදුවීමක් සිදුකරන්නේ තුන්සිය වසරකට වරක්ය. තුන්සිය වසරකට වරක් සිදුවන සිදුවීම සිදුවීමෙන් සිදුවීමට සමාන ඒකම විෂය දහරාවකද සිදුවන්නේ ඇයිද?. මේ ප‍්‍රශ්ණයට උත්තරදීමට කාබන් නියැදි පරියේෂනයකට බැරිය. සෙල් ලිපියක් හෝ ගරාවැටුනු නටඹුන් හෝ ලෙන් චිත‍්‍ර ශෛල ගුහා දැකබලා ගැනීමෙන් බැරිය. ඒ සියල්ල තුලින් ලබන දැනුම තීරණාත්මකව අවශ්‍යමය. ඒත් මේ සිදුවීමත් සිදුවීමෙන් සිදුවීමට ඇති සමාන කාල රිද්මය තේරුම් ගැනීමට වෙනස් මානයක් අවශ්‍ය වේ. ඒ බැවින් සිරිලක අතීතය සොයන ඉතිහාඥයන් පුරාවිදඥායන් මානව විද්‍යාඥයන් සහ භාෂාඥයන් වගේම කාලරිද්ම වියතුන්ද අවශ්‍ය බව තේරුම් ගත යුතුය. සමහර විට මෙවැනි නව මාන සොයා බලන්න මේ රටේ ඉතිහාස පරියේෂණ අධිකාරින්ට වේලාවන් ඇත්තේම නැත. වෙලාවක් ඇතත් ඔවූන් දන්නේම දන්න දේ කර ජීවත් වී මියයාමටම පමණි. නමුත් නොදන්නා නොදකින පැතිමාන දන්නා දකින ශාත‍්‍රඥයන් මේ රටේ අපමණව ඇත්තේය. ඔහුන්ගේ දැනුම මියයන දැනුමක් නොව, ඒ වගේම විකුණන විකිණේන දැනුමක්ද නොවේ. ඒ දැනුම.... තම ශිෂ්‍ය පුත‍්‍රයාට ආදරයෙන් ගෞරවයෙන් සහ ආදර්ශයෙන් කියා දී පුහුණු කර දායාද කරන පූජනීය දැනුමකි. එවැනි දැනුම ඇත්තෝ තවමත් පරපුරක් තනමින් මේ රටේ ජීවත් වේ. ඒ පරපුර මේ තාල රිද්මය දන්නේය. දැනගෙන සිදුවීමෙන් සිදුවීමක් සිදුකරමින් රටේ දිශාවද වෙනසකට වෙනස් කරයි. දැනුම ඇත්තේ සටහන් වල හෝ කටපාඩම් කළ වාක්‍ය වල නොව පූර්ණ භාව නිදහස් සිතුවිලි වල බව ඔහුන් පසක් කර ඇත. ඒ සොබා වියතුන්ගේ ගුරුකුලය තවමත් නොසිදී ගලන්නේය. එයත් තුන්සීය වසරින් තුන්සීය වසරට සුභම සුභ සිදුවීමක් සිදුවීමෙන් සිදුවීම සිද්ධවනවා වගේම දෙයකි.

සුජිත් අක්කරවත්ත.    

Wednesday, June 10, 2015

මායා රටේ යක්කු

                             


               ගමින් ගමටත් රටින් රටටත් ගලා යන රිද්මය ලක් ඉතිහාසය තේරුම් ගන්නට බලපාන තවත් පැත්තකි. ලංකාව ඇතුලේ ගම් වගේම ගම් ගොඩවල් ද වේ. ගම් ගොඩවල් කීවේ ගම් ගනනාවක් එකට එකතු වූ ගම් සමූහයකි.  එ ”අනුව අපි ගමේ ගොඬේ මිනිස්සු නේ”.... යැයි සමහරු තමන් හදුන්වා ගන්නේ මේ භූ ලකුණු මතය. එතකොට ගම් ගොඩවල් වගේම රටවල් ද වේ. ලංකාව ඇතුලේ රටවල් කීවේ ගම් ගොඩවල් ගොඩක් එකතු කර තැනූ පළාත් වලටය. ඒවා රටවල් වූයේ කලක ස්වාධීනව පැවති එත් අන් රටටවල් වලට අභියෝගයක් නොවූ අමුතු පාලනයක තිබු නිසාය. ලංකාවේ රටවල් ගනන කලින් කලට වෙනස් වී ඇත. එත් හැම දාමත් ප‍්‍රධාන රටවල් තුනක් තිබුණේය. ඒ රුහුණු රටත්, පිහිටි රටත් මයා රටත්ය. මේ තුන් රටේ ඇත්තෝ රජ කම ගන්න තම රට, රජ රට කර ගන්න දරණ වෑයම මේ රටේ රාජ දේශපාලනය වේ. වඩාත් සරලව කීවොත් ළගම උදාහරණ ගෙන පැහැදිලි කළ හැකිය. එනම් රුහුණු රටේ මහින්ද මැතිතුමාගේ අව පාලනය නිමා කරන්න මායා රටේ වික‍්‍රමසිංහ මැතිතුමා ද පිහිටි රටේ මෛතී‍්‍රපාල මැතිතුමාද එක් වන්නේ මේ ගම් ගොඩවල් ගම් හා රටවල් කථාවේ ඉතිහාස රිද්මය අනුවය. ලංකාවේ කවදත් සිදු වූ හැම ජන අරගලයම බලකම අරගලයක ඇතුල් පැත්තේ මේ භූ කථාව ඇත්තේය.
                   
පැති මාන බහුවිධය. මේ භූ මානයෙන්ම විතරක්ම තේරුම් ගත හැකි ඉතිහාස කරුණු ද ඇත්තේය. එ කියන්නේ භූමියට අනුව ගලායන රිද්මය අනුව සිදුවීමක් වටහා ගත හැකි ක‍්‍රමයක් පවතින බවය. දැන් මේ භූ රිද්මය ලංකා රිද්මය තනන රිද්මයක් වග දන්නා ඇත්තෝ විරළය. ඒ නිසා භූ රිද්මය ගැන තැකීමක් ඇතුව ඉතිහාස නිරීක්‍ෂණයක් නැත. නවීන ලෝකය ”භූගෝලීය දේශපාලනය” නමින් විෂයක් ස්ථාපිත කර ඇත. ඒත් එය ඔස්සේ ලක් රටේ ඉතිහාස වටහා ගන්නා මානය තවමත් තනා ගන්නට බැරිව තිබේ. කොහමින් හරි බුදු රජාණන් වහන්සේ මුලින් වඩින්නේ රුහුණු රටේ මහියංගනටය. ඉන් ඉක්බිතිව පිහිටි රටේ නාගදීපයටය. තෙවනුව මායා රටේ කැළණියටය. දැන් පුදුමය කියන්නේ රටේ අගනුවර පිහිටි රටෙත් මායා රටෙත් තැනී ඇතත් කිසිකලෙක රුහුණින් අග නුවරක් බිහිව නැත්තේය. එහෙම නුවරක් බැදුනේ රට දෙකට බෙදුනු එළාර යුගයේ මාගම සිංහලේ අගනුවර බවට තාවකාලිකව පත් කර ගත් නිසාය. එතකොට සිතිය යුත්තේ රුහුණු රටට අගනුවරක් බිහි නොවුනේ මන්ද කියාය. රුහුණේ මිනිසුන්ගේ වේගය පසු පස්සේ මේ අසහනය විටෙක තිබෙන්නටත් පුඵවන. රුහුණින් රජ පදවිය ගත් හැමෝම පිහිටි රටේත් මායා රටේත් අගනුවරම තැනුවා මිසක රුහුණට අගනුවර ගෙන යාමට අපෝසත් වූයේය. එය රුහුණෙ දුටුගැමුණුගේ සිට අවසන් රුහුණු පාලකයා වූ මහින්ද රාජපක්‍ෂ මැතිතුමා දක්වා තහවුරු වූ ඇත්තය. දැන් එතකොට ලංකා දීපයේ රටවල් තුනටම බුදුන් වහන්සේ වැඩ සිටියදීත් රුහුණුරටට විතරක් රජ නුවරක් නැති වූයේ මන්ද. මේ සිතිය යුතු කරුණකි. කරුණ සිතිය යුත්තේ රුහුණේ රාජධානියක් හෝ අගනුවරක් තනා ගැනිමේ ව්‍යාපාරයක් තැනිමට නම් නොවේ. ලංකා ඉතිහාසය තෝරා බේරා ගැනීමේ භූ රිද්මය සොයා ගන්නට අරුම දනවන රිද්මයක් එහි ඇති නිසාය.
                                
මෙහෙම සොයන විට ලක් කතාවතේ තැන් තැන් වලදී හමුවන සාක්‍ෂි අතර ප‍්‍රබල සාක්‍ෂියකි. එනම් ‘මායා රටේ යක්කු’ය. සිංහල ජාතිය බිහි වීමට පාදක වන අවසන් ජන ගෝත‍්‍ර වංශය, යක්කු හෙවත් යක්‍ෂ වංශයය. බුදු රජුන්ටත් විජය ප‍්‍රමුඛ සිංහ වංශයටත් මාරක විරෝධයක් පෑ, එම විරෝධය අඛණ්ඩව රැගෙන පැමිණි හෙළ වංශ ගෝත‍්‍රය යකුන්ය. තවමත් විජය රජුගේ සිංහ වංශයට එරෙහිව නොනවතින මතවාදී යුද්ධයකට පාදම වී ඇත්තේ යක්‍ෂ වංශයයි. යක් වංශය තමන් හෙළ බිම භූමි පුත‍්‍රයන් සේ දකින්නේය. ඒ නිසාම උත්තර භාරතීය ජාන මූල නෑකමට බැදුනු ලක් ඉතිහාසයට එරෙහිව යක් සනුහරයට ඔවුහු පණ දේ. මෙසේ පණ දීමට යන කථාව ලිය වී ඇති තැන් අතරේ හමුවන වටිනා ඉතිහාස සාක්‍ෂිය වදනකි. ඒ වදන නම් ‘මායා රටේ යක්කු’ය.
                   
එවිට ප‍්‍රශ්ණය මේ ‘මායා රටේ යක්කු’ කවුද යන්නය. සාමාන්‍යයෙන් රුහුණු රටේ යක්කු යන්න ප‍්‍රචලිත වදනකි. එ යක්කුන්ගේ හදබිම රුහුණ වූ නිසාය. එත් ඉතිහාසයහි ගැඹුරු තැන් සොයන්න බලන්න කවුරුත් වෙහෙස නොවේ. අනෙක වදනක් කැණ බැලීමෙන් ඉතිහාසය වටහාගත හැකි යැයි නොසිතයි. පොළොව කැණ බැලීමත් දන්න, දේ කියවීමත් හැරුනාම වදනක් කැණ බැලීමත් ඉතිහාසය සොයා යාමේ පරීක්‍ෂණයකි. ඉතින් මේ මායා රටේ උන්නු යක්කු කවුද?. මායා රටේ යක්කු වැඩියෙන් උන්නු පැත්ත සේ ලියා ඇත්තේ සියනෑව හෙවත් ගම්පහය. මේ ඉතිහාස සාක්‍ෂිය ජීවමාන වන්නේ අදත් ගම්පහ පළාතේ ඇති යක්කල යක්විල යකේවත්ත සහ යක්හඩුව ඇදි ග‍්‍රාම නාමය. එසේ නම් මේ මායා රටේ යක්කු රුහුණු රටේ යක්කුන්ගෙන් වෙන් වු තැන කොතනද?. මේ දෙගොල්ලෝ පස මිතුරුව සිටිය වග ඉතිහාස වාර්ථාව නිරීක්‍ෂණය කරන විට පෙනේ. මේ ගැන අපූරු නූතන කථාවක් ඇත්තේ කැළණි මහා විහාර බිතු සිතුවම්හි නූතන යුගය සමගය. ඒ අසහය චිත‍්‍ර ශිල්පී සෝලියස් මෙන්දිස් කැළණිය බිති සිත්තමට මහියංගන යකුන් ගත් විට සියනෑ යක්කු ගැන ඇති වී ඇති කථාවය. මේ නම් දිගට ගැඹුරට සොයන්න වටින රසයක් කුතුහලක් පිරිණු කථාවකි. මන්ද මායා රට දැන් ලංකාවේ පාලකයන් හදන බිමය. කි‍්‍ර:ව: 1412 සිට බිහි වූ පාලකයන් අතරින් අති බහුතරය මායා රටේ මායා පුත‍්‍රයන්ය. මේ තත්වය මතු මත්තටද ගලා යන බව දැන් පෙනෙන ඇත්තකි. එ ඇත්ත කලාවේ සාහිත්‍යයේ සසුනේ සිට හැම විෂයකට බැදී ඇත. මායා රටේ මායාවරු ගැන පැහැදිලි කතිකාවන් තිබුනද ‘මායා රටේ යක්කු’ ගැන පැහැදිලි සෙවීමක් නැත. නැති තැන සොයා යා යුතුය.

සුජිත් අක්කරවත්ත   

Sunday, June 7, 2015

වෑත්තෑ බෙරය


   බෙර හඩ  ජනහඩ  තරම් ප‍්‍රබලය. විටෙක ජනහඩ බෙර හඩින් අවදි වන අතර, තවත් විටෙක බෙරහඩ ජන හඩින් අවදි වේ. මේ නිසා කෙතරම් තාල, වාද්‍ය, නාද භාණ්ඩ තිබුනද ‘‘බෙරය’’ තරම් බහු භාණ්ඩික නාද තාල වාද භාණ්ඩයක් නැත. ඒ වගේම කෙතරම් නාද මාලා තිබුණද බෙර නාද මාලාව තරම් තිව්ර ගැඹුරු නාද මාලාවක් තවත් නැත. මේ නිසාම බෙරය උප නාද දනවන ප‍්‍රභේද සහිත තාල නාද වාද්‍ය භාණ්ඩයක් වුවකි. කොටින්ම මගුල් බෙරයත් මළ බෙරයත් කියා පාන්නේ උපතේ සිට මරණය දක්වා බෙරය, ලක් ජන ජීවිත හා බැදි පවතින ජීවන නාද තාල වාද්‍ය භාණ්ඩය බවය. ලක් ඉතිහාස අන්දරය ලියන විට මුලින්ම පද බැදි ඇති නාදය වන්නේ බෙර නාදයය. ඒ විජය කුමරු ප‍්‍රමුඛ සත්සීයයක් සිංහයන්ට තම්මැන්නා වෙරළට ඇසුන බෙර නාදය ගැනය. එසේ නම් බෙරයත් ඇවිත් සිරිලක ඇරඹුම සොයන ගමනට ඇති හොදම භාණ්ඩයකි. ලක් ජන හදවතේ සංඥා තරංගයන් හැමවිටම ඇවිළි ගියේ බෙරය නද දුන් විටය. ගැට බෙර, යක් බෙර, මගුල් බෙර, මළ බෙර, අණ බෙර, වදක බෙර, වල සිටන් ‘වෑත්තෑ බෙරය’ දක්වා ගලා ගෙන ඇවිත් ඇත්තේ ජාතියේ ඒ නාද කතන්දරයය.

    බෙරය මෙතරම් ප‍්‍රබල වන්නේ මන්ද. බෙරනදට උපත දෙන බෙරයහි නාද කම්පන අවයවය තැනෙන්නේ ගව සම්වලිනි. හරක් හමින් තනා ගත් බෙරය ලක් ඇත්තෝ පපුවේ හඩ බවට පත් කර ගන්නේ කොහොමද?. දුකටද සතුටටද විමතියටද පලි ගැසීමට ද.... මරණයටද..... යුද්ධයටද භක්තියටද උත්කර්ෂයටද බෙරය මූල නාද භාණ්ඩය වන්නේ කේසේද?. ඒ වගේම ඒ සදහා ශිල්ප කුලයක්ද තැනි ජාන පෙළපතකින් බෙරය වංශ පෙළපත් කථාවක් වන්නේ කෙසේද?. යුග යුග ගනනක් පුවත්පතද ගුවන් විදුලියද රූපවාහිනියද වූයේ බෙර හඩය. මේ බෙරය නවීන ඩිජිටල් යුග යුග ගණන් පසුකර දමා නොනවෙති වයන වාද භාණ්ඩයක් වී ඇත්තේ කෙසේද?. කවුරුත් නොසිතන ඒත් සිතුය යුතු බොහෝ දේ මැද ඇති නාද තාල වාද්‍ය නිමිත්තකි මෙය.

          බෙර පදයට පා තැබූ කුමරුන් රජ විය. බෙර පදයට පා තැබූ ශිල්පීන් කලාකරුවන් විය. බෙර නදට පාද තැබූ හස්තීන් මංගල හස්තීන් වූයේය. කොටින්ම බෙර පදයට කසාද බැන්ද වුන් මනාළ මනාළියන්ද වන්නේය. පුදුමය වන්නේ මුලින්ම බෙර වයා යුද්ධයට ගිය සෙබළා විරුවෙක් වූ සැටියය. තවත් මවිතය බෙර වයා ගෙට වඩමවන භික්‍ෂුව ජාතියේ මුර දෙවියන් වන තැනය. යලිත් සිතිය යුත්තේ බෙරය මෙතරමට ප‍්‍රබල වන්නේ මොකද කියාය. ඒ භාණ්ඩයේ නිෂ්පාදන සූරත්වයද?. නොවේ නම් නාදයේ ප‍්‍රබලත්වයද?. නොවේ නම් එයට භාවිත වන ගව හම නිසාද?. එසේ නැත්තම් සිංහලයන්ට හෙළයන්ගෙන් ලැබුනු හෙළයන්ට යකුන්ගෙන් ලැබුණු යකුන්ට විශ්ව කර්මයාගෙන් ලැබුණු නාද, වාද, තාල සම්මතය නිසාද?. එසේ නොවේ නම් යකුන් හෙළයන් වී හෙළයන් සිංහලයන් වී සිංහලයන් ලාංකිකයන් වී සිටියදීත් තවමත් පවතින නැකති කුල වංශ අනන්‍යතාවේ ප‍්‍රබලත්වයද?. මේ විදියට නිනව්වක් හරියට නැති මේ බෙරය රස සපිරි ඉතිහාස පරියේෂණයක් වන්නේ  මේ නිසාය. ඒ රස සපිරි කථාව රස වෑහෙන කථාවක් වන්නේ ‘වෑත්තෑ බෙරය’ නිසාය.

   බෙරය ගැන තේරුම් ගන්න මොන බෙරේ තිබුණත් ඇතිය. ‘නටපු නැටුමුකුත් නැත-බෙරේ පලූවකුත් නැත’ යැයි උපහැරණය කියන්නේ ලොකු කථාවකි. හරි පදය වයන්න බැරි නම් මොකුත් බැරිය. ඒ නිසා බෙරෙන් බෙරයට පද නාද වෙනස් වන නිසා බෙර ජාති බොහෝය. ඒ බෙර ජාති අතර නොදන්නා බෙර ජාතිය වෑත්තෑ බෙරයය. වෑත්තෑ බෙරය කියන්නේ අණ බෙරයම දැයි අනුමානයකුත් තිබේ. ඒ පද අරුතට අරුතක් දී තෝරන ඉතිහාස තේරුමකි. වෑත්තෑ කියන්නේ පුවත්, තොරතුරු, ප‍්‍රවෘත්ති තතු විත්ති යන අරුත ඇති වදනකි. එතකොට ‘‘වෑත්තෑ බෙරය’’ වයන්නේ ප‍්‍රවෘත්ති කියන්නටය. එතකොට අණ බෙර කරු කීවෙත් ප‍්‍රවෘත්තිය. ඒ නිසා අණ බෙරයට තැබූ වදනක් සේ ‘‘ වෑත්තෑ බෙරය ගැන අදහසක් පළවේ. එසේ නම් මගුල් බෙරයට මළ බෙරයට ගැට බෙරයට යක් බෙරයට වදක බෙරයට ආදී අනික් හැම බෙරයටම නම් දෙකක් නැතුව මේ බෙරයටම නම් දෙකක් බැදුනේ මන්දැයි සිතේ. ඒ සිතුම නිසා අතීත තතු අතරේ අග මුල මැද හැම තැනම බෙර පදයට බැදුණු කතා තතු විත්ති සොයන්න සිතුනේය.

    අණ බෙරය, රාජ්‍ය මාධ්‍ය බෙරය බවත් වෑත්තෑ බෙරය නිදහස් මාධ්‍ය බෙරය බවත් තේරෙන්නේ එවිටය. එතකොට රාජ සම්මත යුගයේ පුද්ගලික මාධ්‍ය කෙසේ තිබුණා දැයි ප‍්‍රශ්ණයක් නගනු ඇත. එවිට කිවයුතු වන්නේ සිංහල ආණ්ඩුව රාජ ආණඩුවක් වන්නේ දඹදෙණි යුගයේ බවය. ඊට පෙර සිංහල ආණ්ඩුව මහා සම්මුතික ආණ්ඩුවකි. එහෙම වූ නිසා ජනතාවට අවශ්‍ය වුහහොත් රජතුමාව පලවා හැරීමට තරම් නිදහසක් සිංහළ ආණ්ඩුව තුල තිබුණි. මේ ඉඩ ජනතාව වැඩියෙන් භාවිතා කළ යුග වල වෑත්තෑ බෙරය වැඩියෙන් වැයෙන්න පටන් ගෙන ඇති සැටිත් පෙනේ. මේ පෙනීම දිගේ බලන විට ජනතාවගේ පොදු ජන රස ජීවිතයට බැදුණු මාධ්‍යක් සේ වෑත්තෑ බෙරය පටන් ගත් ගමන වෑත්තෑ පතේ උපතට මූල බිජුවටය වෙන්නටත් ඇති වග සිතිය හැකිය. ‘වෑත්තෑ පත’ කීවේ පුවත් පතටය. එතකොට අහවි පත්තර ඒ කාලේ කොහෙද කියා. පත්තරය මුද්‍රණ යන්ත‍්‍රයට  පසු ඇරඹි බව දන්නා ඇත්තය. ඒත් නොදන්නා ඇත්ත නම් වෑත්තෑ පත නමින් පත්තරය මුද්‍රණ යන්ත‍්‍රයට පෙර බිහිව තිබූ බවය. වෑත්තෑ පත් අලෙවිකරුවන් ගැන කතා නිමිති ති‍්‍රපිටකය පුරා ඇත. වෑත්තෑ පත්තර වලින් තොරතුරු ගලා ගිය වග ඉතිහාසයේ ලියවී තිබේ. ඒත් වෙනස මුද්‍රණ යන්ත‍්‍රයේ පත්තරය කඩදාසි කොලේ යන්ත‍්‍රයෙන් ලියවුනකි. වෑත්තේ පත්තරය තල්කොලේ, පන්කොලේ, වැටකේකොලේ දියෙන් හුමලාය තනා ඉන් තම්බා ඉර එළියේ වෙලා අතින් අකුරු කර තැනූ ගෙත්තම් පත්තරයකි. එතකොට වෑත්තෑ බෙරය වයා වෑත්තෑ පත්තර ජනතාව අතර ගියේ ඔහොමය. වෑත්තෑ බෙරයෙන් රට සිව්කොන එකම මිටකට එකතු කළේ පණ්ඩුකාභය කුමරුය. ඔහුගේ වෑත්තෑ බෙරය, ලක් ඉතිහාසයේ ලියවුණු ප‍්‍රථම වෑත්තෑ බෙරයය. වෑත්තෑවේ නමින් ගමක්කුත් ඒ වෑත්තෑවේ නමින් ගුත්තිලය ලියූ වෑත්තෑවේ මහ තෙරි`දු බිහිව ඇත්තේ එසේය. ලක් ඉතිහාසය සාධක නැති තතු ඉතුරු කර ඇත්තේ ජීවමාන සාක්‍ෂියකිනි. වෑත්තෑ බෙරයත් එවන් සාක්‍ෂියකි.

සුජිත් අක්කරවත්ත.

Thursday, May 28, 2015

ජන තෙරිදු සග පතිදු

                  
(මැයි 29 වෙනි දිනට යෙදෙන පූජනීය මාදුළුවාවේ සෝභිත නායක ස්වාමින් වහන්සේගේ උපන්දිනය නිමිත්තෙනි.)
                    
                    මල් සමයටත් මත්තෙන් නාග විහාරයට ගොඩ වැදුනේ දෛවෝපාගත ලෙසය. එතැන් පටන් ජන තෙරිදු මහ තෙරිදු මාදුඵවාවේ සෝභිත සංඝ සේනාධිපතින් වහන්සේ හා බැදුනු දිවි අන්දරය ගලන්නේය. නොසිදි බැදී නොබෙදී ගලන්නේය. උන්වහන්සේ ලගට බැදි බෝහෝ චරිත බැබලි , උන්වහන්සේට ගරහා අපවාද නගා අතහැර ගොස්ය. තනිවම හෝ අරමුණ අත නොහැරිය බුද්ධ භාෂිත වීර්‍ය පාරමිතා පිරූ මහ තෙර පාමුල අදත් නොබිදි පවතින ඇසුරේ පී‍්‍රතිය නිරාමිසව විදිමි. අරමුණ සීලයක් කර ගත හැකි බවත්, ඒ සීලය බහුජන පරාර්ථයේ උපරි ව්‍යුහය වූ ”රාජ දේශපාලනය” සදහා පෙරටු කර ගත යුතු බව පසක් කල මහ භික්‍ෂුව උන්වහන්සේය. අරමුණ ”මම” නොවන බවත්, අරමුණ ”අප” බවත් භික්‍ෂුව අරමුණට ලගා විය යුත්තේ පැවිදි ශීලයට අකැප බල දේශපාලනයෙන් පිටත සිට බව පසක් කර වූ ජන අරගල මහා තෙරිදු මාදුඵවේ සෝභිත හිමිය.

                               රටක් අසීරුම පැයේ එකට බැද ගොතා, සියල්ලටම බලය දී තමන් බලය අතහැර ආරාමයට වැඩ, වැඩ සිටිය හැකි සරල අල්පේජ්ජ ”සෝභිත හාමුදුරුවෝ” පිටකෝට්ටේ නාග විහාරයට වැඩියේ රයිගම් කෝරළයේ මාදුඵවාවේ සිටය. රයිගම් කෝරළය ලක් සසුනේ අග‍්‍ර සංඝනේත‍්‍රෘන් වහන්සේලාගේ ජාන භූමිය ලෙස සනිටුහන් වන්නේ සසුන ඇරඹි මිහි`දු මහරහතන් වහන්සේගේ සමයේමය. රයිගම් සග පරපුරේ කීර්ති කදම්බය විශ්වීය වූයේ ‘‘වනවාසියේ වනරතන’’ මහා තෙරිදු නිසාය. ඒ කීර්තියේ සෘජු ප‍්‍රථිපලය වූයේ පාහියන් භික්‍ෂුන් වහන්සේ රයිගම් කෝරළයේ පාහියන් ලෙනට වැඩම වීමෙනි. ලක් ශාසන කතාවතේ තීරක මතවාද හැසිර වූ සංඝ සෝභිත සග පතින් වැඩ විසූ රයිගම එක් තීරක මංසන්ධියක දී ලක් දේශපාලන බලයෙහි උරුමකරුවා වන්නේය. ඒ රයිගම් පුත‍්‍ර මහ තෙරි`දු මහ මෛතී‍්‍රය ස්වාමීන් වහන්සේ නිසාය. දඹදෙණි රාජධානීය වියවුලක් වන්නේ එක් අමන ආත්මලෝභී බල උමතු රාජ පාලනයක කෙළවරදීය..

                        වඩාත් පොදු මිනිසා පොදු අරමුණට සොයා ගැනීමට ලක් වැසියාට සිදු වන්නේ කි‍්‍ර.ව. 1412 වෙසක් මහේ 29 වනදාය. ජාතික ශිෂ්ඨාචාරයක හෘද ප‍්‍රාර්ථනාවට යුක්තිය ඉටු කළ හැකි ”ශිෂ්ඨාචාරයක යුග මිනිසා” සොයන්නට සිදු වූයේ එදාය. සටන වූයේ හිඩැස නිසාය. ගිහි සමාජයට උත්තරයක් නොතිබිණි. ගිහි සමාජය බෙදී තිබුණි. රජ කිරුළත්, දන්ත ධාතුන් වහන්සේත් සංඝරාජ රයිගම් පුත‍්‍ර  වීදාගම මහ මෛතී‍්‍රය තෙරිදුට පිරිනැමුවේ එදාය. පුදුමය ඒ සිදුවීමෙන් සියවස් හයක් පුරන දිනම මාදුඵවාවේ සෝභිත ජන තෙරිදු රයිගම මාදුඵවාවේ ගමේ දී උපත ලැබ තිබූ සැටිය. 

                       මැයි මාසේ වෙසක් මහේ රට අද වගේම බුදු තෙම`ගුලේ ප‍්‍රාර්ථනා සාදු නදින් බැබලෙන මැයි මහේ විසි නමවැනිදා උන්වහන්සේ උපත ලැබ සිටියේය. පරපුරු පරම්පරා ගුරුකුල කණ්ඩායම් සිය දහස් ගණනක් සම`ග පරහිත සුව පිණිස යෙදී වැඩ සිටින්නේය. සටන ජීවිතය පුදා කළ යුතු නම් උන්වහන්සේ එම සටනට පිවිසියේ භද්‍ර යෞවනයේ පහන් තරුව ලෙසය. ඒ 1987 ජූලි විසි නමවැනිදා පිටකොටුවේ බෝධිය පාමුල දීය. ලංකාවේ අසහය විධායක පාලකයන් සියඵදෙනාම සමග පොදු අරමුණු උදෙසාම ගැටුණු සෝභිත හාමුදුරුවන්ට ජන ඝාතක ත‍්‍රස්තවාදී ජන නායකයෙකු වූ වේලූපිල්ලේ ප‍්‍රභාකරන් සමග ද ගැටෙන්නට සිදුවිය. ඒ වඩාත් පොදු අරමුණ වූ ශී‍්‍ර ලාංකික ජාතියේ එ්කීය රාජ්‍ය වෙනුවෙනි. ලේ පිපාසිත ජන ඝාතක ත‍්‍රස්ත නායකයෙකුට මුහුණ දීමට පිළිවෙත් මගින් පුහුණු කළ ”ජාතික භික්‍ෂුව” ලෙසම උන්වහන්සේ නායකත්වය සැපවූයේය. ඒ ජන ඝාතක ත‍්‍රස්තවාදය නසාලන යුද්ධය ජය ගත්තේය. ජය උදම් රැුල්ලේ ලෝලව භික්‍ෂුව බල රස මැද ආතුරව යන කම්පිත සමයක් උදාවිය. ලක් රාජ්‍ය නායකත්වය අමරණීය රාජකීයත්වයට පත් වූයේය. ජිවිතයත් මරණයෙන් කෙළවර අවසන් වන ලෝක ස්වභාවයක අමරණීය රාජ්‍ය පාලනයක් ලංකා ව්‍යවස්ථාවට 18 නමින් නම්ව සම්මත වූයේය. ඔහු පාලනය කරන්නට නීතියටත් ආගමටත් සදාචාර චාරිත‍්‍ර වාරිත‍්‍ර කිසිවකට නොහැකි විය. ශිෂ්ඨාචාරය යළිත් පොදුම පොදු මිනිසෙක් සොයන විට ගිහියෙකු නොවූනු තැන පැවිදි සිරිත යළි සිරිත වූයේය. ඒ ලක් ඉතිහාසයේ එසේ සිදු වූ සත් වන වතාවයි. පුදුමයෙන් පුදුමය රයිගමට ඒ උරුමය ලැබී තිබූ දිනකම උපන් රයිගම් භික්‍ෂුවම සත්වැන්නා වූ අරුම දනවන ඓතිහාසික ගැලපීමය. ඉතිහාසය මේ මොහොතේ ජීවමානව වින්දනය කරන ප‍්‍රභාෂ්වර ජීවන චරිත සිරිතක් ලෙස මාදුඵවාවේ මහ තෙරිදු අභිෂේකව ඇත්තේ ඒකය. 

                       අසීමිත බලය ජාතික ශිෂ්ඨාචාරයක් විපතේ හෙලන විට පොදු ප‍්‍රාර්ථනාව වන්නේ සග පතිදු සෝභිත තෙරිදුය. දඹදෙණිය ඇදවැටී රජෙක් නැති විට රජ පදවියට මෛත‍්‍රීය මහ තෙරි`දු නම් වන්නේ කි‍්‍ර.ව. 1412 දීය. පුදුමය වන්නේ රජ යුගය නිමා කොට ජන සම්මත යුගය බිහි වූ පසු රජ පදවිය යළි  ස්ථාපිත කරන ඒ අනතුර පිටු දකිනට ජන පැතුම බවට සෝභිත තෙරිදු පත් වන සැටියය. මෛතී‍්‍ර මහ තෙරිදු රජකම ප‍්‍රතික්ෂේප කොට කෝට්ටේ යුගයට නව දොරටුව හැර තැබුවේය. එලෙසම නව කෝට්ටේ යුගයේදී ජන සම්මතය රැුක ගැනීමට මාදුඵවාවේ තෙරිදු ජනපති අපේක්ෂකත්වය අතහැර නිසි ගිහියාට මාවත හැර තැබුවේය.

                         කි‍්‍ර.ව. 1412 දී මෛතී‍්‍ර මහ තෙරිදු හමුවේ වූයේ නව යුගයක් සදහා සටනකි. ඒ සමයේ ආර්ය චක‍්‍රවර්තිගේ ද්‍රවිඩ ජාතිවාදය රට වෙලා ගනිමින් තිබුණිි. එවිට මහ තෙරිදු මෛතී‍්‍ර හිමියන් ඒ අනතුරින් මවුබිම මුදන රන් ස්වරය වූයේය. එලෙසම වේළුපිල්ලේ ප‍්‍රභාකරන්ගේ ත‍්‍රස්ත උමතුව පරදවන රන් ස්වරය වන්නේ මාදුඵවාවේ තෙරිදුය. එදා මෛතී‍්‍ර මහ තෙරිදු  අර්යචක‍්‍රවර්ති පරදවන මගහි ප‍්‍රතිඵලය වන්නේ සයවන පරාක‍්‍රමභාහුවන්ගේ රාජ්‍ය උදාවය. මෙවර මාදුළුවාවේ මහ තෙරිදුගේ කොටි ත‍්‍රස්තවාදය පරදන ගමනෙහි ප‍්‍රතිඵලය වන්නේ් රාජපක්ෂ රාජ උදාවය. එකල සයවන පරාක‍්‍රමබාහු රජුගේ රාජ්‍ය පාලනය කෙලසින්, අල්ලසින් හා දුෂණයෙන් පිරීයෑමේ ඛෙදවාචකයකට මුහුණ දුන්නේය. එවිට සයවන පරාක‍්‍රමබාහුගේ ක‍්‍රමයෙන් රට මුදා ගැනීමට පෙරට වැඩියේ වීදාගම මෛතී‍්‍ර මහා තෙරිදුමය. ඒවගේමය. රාජපක්‍ෂ පාලනය දුගදින් පිරී පාපකාරී දුෂිත පාලනයක් වන විට එම පාලනයෙන් ජාතික ශිෂ්ඨාචාරය නිදහස් කර ගැනීමේ ජය නාදය වන්නේ මාදුඵවාවේ සෝභිත මහ තෙරිදුය. එදා සයවන බුවනෙකබාහුගේ රාජ්‍යත්වයද මෙවර මෛතී‍්‍රපාල සිරිසේනයන්ගේ රාජ්‍ය නායකත්වයද උදාවූයේ මේ රයිගම් පුත‍්‍ර මහ තෙරවරුන් දෙපළගේ අනුහස් සහිත ජාතික සටන මැදය.

                  ලක් පොළෝ තල මැද මාදුඵවාවේ සෝභිත හිමි බහු විධ මහ තෙර නමක් වන්නේ මෙවන් කේන්ද්‍රීය සිදුවීමක් සමගය. ලංකාවේ සමාජ මතමානයේ කවර දිශාවක වූවද ප‍්‍රකාශකයා ලෙස මතුවන උන්වහන්සේ ජනපි‍්‍රය බවත් ගෞරවයත් අඛණ්ඩව රදවාගත් එකම භික්‍ෂූන් වහන්සේ වන්නේය.

                      බලය ලබා ගැනීමට නොව බලය හැසිරවිය යුතු මග  භික්‍ෂූවගේ උරුමයය. මාදුඵවාවේ හාමුදුරුවෝ මේ පිලිවෙත අකුරටම රැක ගත්තේය. මේ මොහොතේ සිහිපත් වන්නේ 2003 දෙසැම්බර් 12 වෙනිදාය. පූජ්‍ය ගංගොඩවිල සෝම හිමිපාණන් වහන්සේගේ අදිසි අපවත් වීමේ අනුවේදනය මැද සිංහළ භික්‍ෂුවගේ පාර්ලිමේන්තු ආගමනයය. ඒ මොහොතේ ද සියළු හැකියාව තිබියදි බලය ලබා ගන්නා දේශපාලන මගින් උන්වහන්සේ  ඉවත්ව සිටියේය. එලෙසම රටම පොදු චරිතය සේ බල චරිතයට තෝරා ගත්තද උන්වහන්සේ එය හැරදැමුවෙකි . චරිතයක් සිරිතක් වන්නේ ප‍්‍රතිපදාවක්  මතය. මාදුළුවාවේ හිමිපාණන් වහන්සේ චරිතයක් සිරිතක් වන්නේ මේ ප‍්‍රතිපදා ගුණ කදම්බය නිසාය. ලක් සසුනේ බොහෝ සගපතීන් ඇසුරෙන් ලබා ගත් අත් විදීමක් මට ඇත්තේය. ඒ අත්විදීම තුල අවබෝධ කරගත් සත්‍යයක් වන්නේය. එනම් බොහෝ සගපතීන් වහන්සේලා බහු ජන සමාජය සමග බැදුනු විට උන්වහන්සේලාගේ පැවිදි බව බිදී වැටෙන සැටියය. එත් මාදුඵවාවේ මහ තෙරිදු අභිෂේක ලබන තැන මෙතැනය. අන් අතකින් මගේ සිත ඈතට ඇදී යයි. නූතන ලක් කතාවතේ ”ගුරු ගෙදර” ලෙස නාග විහාරය මතු වන සමය සිහි වේ. සියවස් ගණනනාවක ජාතික අස්වැන්න වූ මහා ප‍්‍රඥා තෙර පරපුර ගිහිිපාණ්ඩිත්වයන් එකට කදවුරු බැදි භූමියට ආ ගිය මතක පද සිහි වේ. ලක්දිව නූතන සගපති සමාජය සමග ඇසුරු බැදීමට කෙම්බිම වන්නේද මේ ”ගුරු ගෙදර” නාග විහාරයය. සාහිත්‍ය, කලාව,සිනමාව,වෙදකම,අමද්‍යපවාදය, ජෝතිර්වේදය යුද්ධයේ සිට ප‍්‍රජාතාන්ත‍්‍රවාදය මාක්ස්වාදය මෙන්ම ජාතික චින්තනය, ආධ්‍යාත්මිකවාදය ආදී හැම අත විෂයපතීන් එකට හමු වූ තැන නාග විහාරයය. ලංකාවේ ජාතික විප්ලවයන් දෙකකටම ජාතික නායකත්වයක් දුන් භික්‍ෂුවක් ඇත්නම් ඒ මාදුළුවාවේ හිමිපාණන්ය. කොටි ත‍්‍රස්තවාදය පරදන ම`ගටද ව්‍යවස්ථා ත‍්‍රස්තවාදය පරදන මගටද උන්වහන්සේ නායකත්වය සැපයුවේය. අරුමය සැත්තෑදෙවන විය පසුකොටද නායක හාමුදුරුවෝ ජව සම්පන්නය. මේ පූජනීය ජවසම්පන්නයා සමග ජාතියට තව දුරක් ඇවිද යා හැකිය. ඒ දුර කවර දීශාවකටද?. මේ මොහොතේ යලිත් අතීත මතක දැහැන සිහිවේ. දොළොස්වියේ දිනක නාග විහාරයට ආ දින මැවේ. මහ තෙරි`දු පුරාවිදු සක්විති කඹුරුපිටියේ වනරතන මහනාහිමි සම`ග නාග විහාරයට පැමිණී ඒ දවස සිහිවේ. එදා වල්පොළ රාහුල,බළංගොඩ ආනන්ද මෛතී‍්‍රය, පරවාහැර වජිර ඥාන වගේම මඩිහේ පඥාසීහ වන් විසිවන සියවසේ සිංහළ භික්‍ෂූ වංශයේ සගපතීන් වහන්සේලා එකට හමුවන්නේ එදාය. එදා හමු වී සුහුඹුල් මට ජිවීතය සොයා දුන් එම මහ තෙර පරපුරම අද නැත. දිවිමන්ව ඇත්තේ මාදුළුවාවේ සෝභිත අපේ හාමුදුරුවන් පමණය. එදා ඒ මහතෙර පරපුරම මාදුළුවාවේ හිමිට පෑ සුවිශේෂ සෙනෙහස ආදරය තවමත් සිහිවේ. තම පැතුම් ඉටු කළ හැකි  ‘සග පුත‍්‍රයා’ ලෙස මාදුළුවාවේ හිමි ගැන මේ මහ තෙරවරු කේතුමති ආරමයේදී කළ කථාව ජීවමානව ඇසූ දවස සිහි වේ. ඉතින් මේ සියල්ල කෙලවර වැටහෙන ඇත්තකි. ලක් ඉතිහාසය නිසි තැනට විත් නිසි ලෙස නිසි කාර්යය ඉටු කරන්නේ නිසි චරිත සමගය. මාදුළුවාවේ සෝභිත සගපතිදු සමග විසිහය වසරක් එකට වැඩ කර ඇති විට තේරෙන්නේ බිදීම් නැති බැදීමක් බැදුනේ සසර පරිචයක් නිසා බවය. සංසාර බන්ධන තනන ජාතික බන්ධන මහාසම්මත බන්ධනයය. සගපතිදු මහතෙරිදු මාදුළුවාවේ සෝභිත හිමිපාණන් අප සැම එකට බැද ඇත්තේ ඒ මහාසම්මත බන්ධනයටය.

සුජිත් අක්කරවත්ත.

Sunday, May 24, 2015

උතුරින් - දකුණට


                             
       

                       කන්දෙන් තැන්නට ගිය ලක් වැසි මිනිසා යළි කන්දට නැග කන්දෙන් බැස තැන්නට ඇවිත් නතර වන්නේ ජන සම්මත යුගයේය. ජන සම්මත යුගයෙන් යළි රාජසම්මත ආවේගයක් සමග පැරණි රජ නුවරක් යළි අගනුවරක් කර ගත්තේය. ඒ කෝට්ටේ රාජධානියට නව සලුපිලි ඇන්දවීමෙන්ය. පුදුමය වන්නේ කෝට්ටේ පා තැබූ විගස උතුරු ලංකාව රාජ සම්මත යුගයේ ආවේගයක් ගෙන එළාර දැක්මෙන් වෙන රටකට කදවුරු බැද ගැනීමත්ය. එ කදවුර එහේ බැදෙන විට නව කෝට්ටේ යුගයට ද ඉතිහාස ආවේගය බැදෙන සැටිය. මේ සියල්ල දෙස බලන විට පෙනෙන්නේ ලංකා දුපත ජාතික වර්ග විදියට බෙදෙන සැටිත් එය රටාවකට, රිද්මයකට වෙන හැටියත්ය.

                       ඇත්තම ඇත්තනම් ලංකා දුපතේ පළමු වර්ග අරගලය මේ රිද්ම රටාවේ ප‍්‍රතිඵලයක් බවයි. මාගම් වංශය රුහුණට රජකම  ඕනව බවත් අගනුවර මාගම තිස්සමහාරාමය විය යුතු බවත් කීවේ එළාර ලක් දුපතට ගොඩ බසින්නත් පෙර කි‍්‍ර.පූ. 338 දීය. එතකොට එළාරට පිහිටි රට උරුම වන්නේ මාගම් වංශයට රුහුණු රට උරුම වීමෙනි. එළාර පිහිටි රට අල්ලා ගත් නිසා සිංහලයන් රුහුණු රටට තල්ලූ වුනා යැයි නගන චෝදනාව පදනමක් ඇති අර්ධ සත්‍යයකි. පූර්ණ ඇත්තනම් රුහුණු වාදයක් නැගී ඒම උතුරුවාදයක් නැගී ඒමට පසුබිම සකසා ඇති බවයි. එතකොට රුහුණු රජකම ඉල්ලා සිටියේ ඇයි දැයි සොයා බැලිය යුතුය. එතකොට තිස්සමහාරාමයට අගනුවර ඉල්ලා සිටියේ මන්දැයි සිතිය යුතුය. මේ කිසිවක් නොසිතන ඉතිහාස විශ්ලේෂණය නිසා සිදු වන්නේ විටින් විට උතුරු රුහුණු ගැටුමට රට ගොදුරු වී ලේ විලක් වී යලිත් නිහඩ වී යලිත් කවදාක හෝ උනු උනුන් මරා ගන්නා එකම රිද්ම රටාවට පණ දීමය. ඉතිහාසය ගැටුම අවුලන විෂයක් බව මේ රටේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදින්, මක්ස්වාදින්, ලිබරල් වාදින්, සමාජ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදීන් මෙන්ම සමාජවාදීන් සහ යහ පාලනවාදීන් බොහොමක් සිතති. කරුමය මේ රටේ ජාතිකවාදීන්ද ඉතිහාසය සොයන්නේ ගැටුම අවුලුවා ගන්නටය. ගැටුම ජනප‍්‍රිය වීම සදහා ඇති කෙටිම මගය. එසේ නම් ජනපි‍්‍රය කම බලය සදහා ඇති හොදම මගය. කෙටි මගින් හොදම මගට එන්නේ කෙටිකාලීන මිනිස්සුන්ය. එත් කෙටි කාලීන මිනිස්සු ලබා ගන්නේ හොදම දේ වූ බලයය. ඒ නිසා කෙටිකාලීන මිනිස්සු බහුකාලීන ප‍්‍රශ්නයක් රට හමුවේ තනා දී නික්ම යන්නේය. බලයහි රටා රිද්මය එයම වීමෙන් බහු කාලීන ප‍්‍රශ්න ලක්වාසීන්ගේ ජීවිතයට බද්ධ වී දැන් සියවස් විසි එකක් ගෙවී ගොසිනි. එකම ප‍්‍රශ්ණයේ ශතවර්ෂ විසි එකක් හෙවත් වර්ෂ දෙදහස් එකසීයක් විසදා නොගෙන අරන් එම අතින් අපි ලැජ්ජා විය යුතුය. නවනින්දාවෙන් ගැලවෙන්න අපේ රට දරා ඇත්තේ දේශපාලන උත්සාහයකි. නැත්නම් මතවාදී උත්සාහයන්ය එත් අපිට හෝ අපේ සමාජයට ප‍්‍රශ්ණයෙන් ගැලවී ගොස් උත්තර සොයා ගැනීමට බැරි වී ඇත. ඒ මොකද?. ඒ ප‍්‍රශ්න ඓතිහාසික වූ විට උත්තරය ඓතිහාසික නොවීමය. ඓතිහාසික ප‍්‍රශ්ණයට උත්තර සෙවිය යුත්තේ ඓතිහාසිකවමය. දැන් ප‍්‍රශ්ණය උත්තරය සොයායන හැමෝම ප‍්‍රශ්න අවුලන විෂය ඉතිහාස විදියට දකින එකය. ඉතින් ප‍්‍රශ්න සමග පොර බැදී දේශපාලන නායකයන්ද දාර්ශණිකයන්ද ලේඛකයන්ද සමාජ මතවාදීන්ද ලෙස පුද්ගලයන් මතුවේ. ප‍්‍රශ්නය ඉතිරිය ලක් දුපතේ ලක් මිනිසාද රිද්ම රටාව අනුව මොහොත ගෙන දෙකට බෙදේ. කලකට සිංහලයන් සිංහලයන් ලෙසත්, දෙමලූන් දෙමලූන් ලෙසත්, නිහඩවේ. රිද්ම රටාව පෑදු විගස බෙදේ. අවි අතට ගනි. නායකයන් තනා ගනි. මරා ගනි. එකෙකු පාගා අනෙකා ජය ගනි. දෙමළෙක් හා සිංහලයෙක් එකට එකතුව විසදා ගත් කිසිම ප‍්‍රශ්නයක් තවමත් ලංකාවේ නැත. රටේ අයිතිය එකට විසදා ගන්න බැරි දෙජාතියකට කිසිම ප‍්‍රශ්ණයක් එකට විසදා ගත නොහැක. ඒ නිසා ලෝකයේ වටිනාම පරිසරයත්, ඉතිහාසයත් ජීව ජානත් භූගෝලීය පිහිටීමක් ඇති රටක් තුන්වෙනි ලෝකය තුළට වැටී අනාථව ඇත.

                           රාජකීය කෝට්ටේට අගනුවරත්, රාජකීය රජකම විධායක ජනාධිපති නමින් නව යුගයට ගෙනා විගස උතුරු රට වෙන් විය. මේ ලක්වැසියා, දෑසින් දුටු ජීවමාන ඇත්තය. මෙම සිදුවීම වාර්ගික ප‍්‍රශ්න ලෙස මිසක වෙන ඇසුරෙන් වටහා ගෙන නොමැත. නැත. ලක් පොළොවේ ඇත්තේ වර්ගවාදී ප‍්‍රශ්ණ නොව භූගෝලීය ප‍්‍රශ්නයකි. එනම් පරිසර පද්ධතිය, පරිසරයට අනුගතව තැනූ ජීව මිනිසාගේ තෘප්තිමත් භාවය ගැන ප‍්‍රශ්නයකි. උතුරින් ඈතට බලය යන විටම උතුරු කැළඹේ දකුණින් ඈත උතුරට ලංව බලය රැගෙන අගනුවර තැනූ විට රුහුණට රිදේ. කැළඹිල්ලත් රිදිල්ලත් ලංකාවේ දෙමළ සිංහල ගැටුමේ පාදම ඇති භූගෝලීය ඇත්තය. එත් මේ කිසිවක් කා සමග කතා කරන්නද?. හැම තැනම පෙරමුණ ගන්නේ ස්භාවික දැකීම නොව අස්වාභාවික දැකීමය. ලංකාදුපතේ දැකීම සොයා ගැනීමේ ජාන උත්සාහයට දිරියක් නැත. දිරියක් නැතත් ජීවයත්, ජානයත් දකින ජාන ඇත්තේය. මේ ජාන ජීව එක තැනකට ඇවිත් තැන හදන තැන මතු වී එනු ඇත. ඒ තැන නොසිතන තැනකි.


සුජිත් අක්කරවත්ත

Saturday, May 16, 2015

තැන්නෙන් - කන්දට


                          
   

                         ලක්දිව මුල්ම මිනිස් ජනාවාස ඇති වී ඇත්තේ සිසිල් සෞම්‍ය තෙත් කලාපීය වන පෙත් වලය. එසේ ජීවත් වීමට සිසිල් කදුකරය වනාන්තර තෝරාගත් ලොවේ එකම ප‍්‍රාග් මිනිසා වන්නේ සිරිලක ප‍්‍රාග් මිනිස් ප‍්‍රජාවය. මේ ගැන මවිතය මිසක නිශ්චිත හේතුවක් තවමත් නිසි ලෙස සොයා ගන්නට බැරිව ඇත. ඇරඹුමේදිම අමුතු මානවයෙකු වූ ලක් මිනිසා ශිෂ්ඨාචාරයට පිය මැන ඇත්තේ ද අමුතුම මිනිසෙකු විදියටය. තම රටේ සුව පහසු සෞම්‍ය කලාප තිබියදී වියළි කලාපයෙන් ශිෂ්ඨාචාරය පටන් ගෙන ඇත්තේය. සීතල කදු වලින් ජීවිතය අරඹා වියළි කටුක තැන්නෙන් ශිෂ්ඨාචාරය පටන් ගෙන ගලා ගිය ලක් මිනිස් ප‍්‍රජාවේ මේ වෙනස තවමත් හරි ලෙස විමසා බලා නැති ගැඹුරු කථාවකි. සැබවින්ම ”ප‍්‍රාග් ලක්වැසියා” කදුකරය පි‍්‍රය කරන ගමන් ”ජාතික ලක්වැසියා” තැනිතලාව තෝරා ගන්නට බලපෑමේ කවර හේතුවක්ද?. වියළි තැනි තලාවට පැමිණ සෞම්‍ය සිසිලනය සදහා ලොව සුවිශිෂ්ඨතම  ජල තාක්ෂණ කලාව බිහි කරගත් ලක්වැසියාගේ මේ බරපතල කලාව ලොවම මවිත වී සොයන කථාවයි. එත් ලොවක් මවිත වන කථාව පසක් කර ගන්නටත් ලක් වැසියාටම නොහැකි වී ඇති තැන කවර ලෙසින් මෙම විමසුම පූර්ණ කර ගත හැකිද?. ලොවක් බලා සිටින පුරාවිද්‍යා ප‍්‍රශ්නාර්ථයන් අතර මේ ප‍්‍රශ්ණය මුල් පෙලේම තිබෙන්නකි. දැන් ඇත්තටම මේ අමුතු මානව ශිෂ්ඨාචාරයහි අරුම දනවන හැසිරීම සොයා බැලිය යුතු රස කථාවකි. කථාව රසය දනවන්නේ මේ මානව හැසිරීම ගලාගෙන විත් ඇති සැටිය සොයා බලන කොටය. කන්දෙන් පටන් ගෙන තැන්නට ඇවිත් තම්මැන්නාවේ පළමු රාජධානිය තැනූ සිංහළ ශිෂ්ඨාචාරය අවසානයේ තැන්නේ තැනින් තැනට ගොස් කන්දේ මහනුවරට ඇවිත් නතර වූ සැටිය අරුම දනවන මවිත කථාවේ පූර්ව අපර ගැලිපිමේ අමුතු තැනය. සැබෑ විදියට අන්තිම රැකවරණය ඇත්තේ මැද කදු රටේ බව සිංහළ මිනිසාට වැටහුනේ කෙසේද?. එ තම මුල්ම ජාන බලපෑම නිසා වූ ආපසු ගමනයක්ද?. මේ ගැන සිතා බලන්න වේලාවක් නැත්තේ රාමුව මැදට ඉතිහාසයත් දමාගෙන සංකල්ප වලින් අතීතය ගැන උත්තර සොයන නිසාය. ලක් ඉතිහාස විත්ති කථාව මෙවන් අපුර්වත්වයෙන් ගලා විත් ඇත. සැබවින්ම තම්මැන්නා තැන්නේ පටන් අරන් මහනුවර කන්දෙන් අවසන් වන රාජකීය ලක් වැසියන්ගේ දේශපාලන ඉතිහාසය පුදුම දනවන්නේ ජන සම්මත ලක්වැසියාගේ යුගය සදහා කන්ද මහනුවරින් තැන්නේ කොළඹට ආ සැටියෙන්ය. රාජකීය රාජ්‍යත්වය පටන් ගන්නේ වෙරළ තැන්නේ මුහුද අයිනේ තම්මැන්නාවේය. පුදුමය කියන්නේ රාජකීය රාජ්‍යත්ව කන්දේ මහනුවරින් නිමා කර ජන සම්මත රාජ්‍යත්වය පටන් ගන්නේද වෙරළ තැන්නේ මුහුදු අයිනේ් කොළඹින්ය.

                            සැගවි සිටින යුගයේ කන්දත් එළිපිට සිටින කාලයට තැන්නත් සොයා ගත් ලක් මිනිසාගේ මේ හැසිරීම භූගෝලීය හැසිරීමක්ද?. එසේ නැත්නම් ජීව ජාන හැසිරීමද?. මේ සෙවිය යුතු එත් සොයන්නේම නැති අපේ කමේ ඇත්ත කථාවය. අපේ කම කියන්නේ දෙමළාටත් මුස්ලිමානුවාටත් උඩින් සිටින්නටත් බටහිරට පහර දීමත් යැයි සිතන පටු ජාති පේ‍්‍රමයක හිර ගත සිරගේ බිද ගත නොහැකිව ඇති තැන මේ ඇත්තට ගැඹුරක් සොයන පරියේෂණ අපට නැත. ශාස්තී‍්‍රය ව්‍යාපර බුද්ධිමය චරිත නැත. හිස් වාග්ලංකාර හා පරපුටු පංචස්කන්ද වලට හැම දේම වැසි ඇත.  පටු ජාති පේ‍්‍රමය අතහැර ඇති අයට ඇත්තේ ජාති මාමකත්වයක් නොව බටහිර ලෝලයකි. එ ලෝලයෙන් ඉතිහාසය බලන මේ අයට බටහිරට පෙනෙන තර්ක දත්ත හා දර්ශන නැතිව මොකුත් කළ නොහැකිව ඇත්තේය. ඉතින් ”ලක් මිනිසා” හරියටම අසු නොවේ. එ නිසා හරියටම සොයා ගත නොහැකි ජාන ජාතියක් ජාතික වශයෙන් එකතු කොට ලෝක ශිෂ්ඨාචාරයහි මුදුනට රැගෙන යන්නට බැරිව සිටින්නේය.
                             
මේ හන්දා තැන්නේන් කන්දට ගිය කි‍්‍ර.පූ. 547 සිට කි‍්‍ර.ව. 1815 දක්වා ලිඛිත ඉතිහාසය හරියට වටහාගත නොහැකිව ඇත. ලියා තැබූ තතු කථාව තේරුම් ගන්නව බැරි නම් එ කියන්නේ තැන්නේන් කන්දට ආ කථාව වටහා ගන්නට බැරිනම් ලියා තබා නැති කන්දෙන් තැන්නට ආ ප‍්‍රාග් කථාව කෙසේ වටහා ගන්නටද?. මේ නිසා කදුයායෙන් තැනිතලාවටත් යලි තැනිතලාවෙන් කදු යායටත් ගමන් කර ඇති සිරිලක මිනිස් කථාව හරියටම වටහා ගත හැකි පරියේෂණ ඇරඹිය යුතුය. එය ජීවිතය ජාතියට කැප කොට සෙවිය යුතු පුරාවිද්‍යාවට බැදුනු ඓතිහාසික පරියේෂණයකි. නිමිති පහල වූ තැන ලියා තැබිය යුතුය. යුගය පැමිණි විටක හෝ චරිතය පැමිණි විට ඉටු කළ යුතු හරිම දේ ඉටු කිරීමට මොහත එළඹෙනු ඇත. එහෙම මොහත කන්දෙන් තැන්නටත් තැන්නේන් කන්දටත් අතර දෝලනය වූ සංසරණය වූ ලක්වැසි මිනිසාගේ ජීවමානය හරියට සෙවීම ප‍්‍රතිපත්තිය කර ගන්නා වෙලාව එනු ඇත. වෙලාව එන විට කවරෙකු කොහේ හෝ සිට මොහතට එනු ඇත. ලක් පොළොවේ වැඩ කෙරෙන තාලය එකය. කන්දෙන් නැගිටින ශිෂ්ඨාචාරයත් ඔනෑ වූ තැන රාවණා ලත්, විභීෂණලාත්, සුමන සමන්ලාත්, මහසෙන්ලාත් මතු වූයේය. එ කන්දේ විජීත යුගය අවසන් වී තැන්නේ යුගය පැමිණ ඇතිවිට විජය කුමරු සිංහ ලකුණින් ඇවිත් තැන්නේ යුගය ඇරඹිය. සතුරන් ඇවිත් තැන්න වට කරන විට යළි කන්දට නගින්ට විමලධර්මසූරිය ආවේය. යළිත් තැන්නට ගොස් නිදහස් යුගයට මොහොත ආවිට සේනානායකයන් ආවේය. මේ විදියටම ඉතිහාස කරුවන්ද බිහි වන්නේය. අනුරපුරට අභියෝගය එනතුරු කවුරුත් ඉතිහාස පොත ලියන්නට නොසිතුවේය. එත් මොහත ආවිට මහානාම හිමි වෙලාවට වැඩියේය. ඉතින් තැන්නෙන් - කන්දටත් , කන්දෙන් - තැන්නටත් කථාව හරියට මැද අග මුල තේරෙන මිනිසා ඇවිත් මොහත උදා කර දිය හැකිය. මේ නිමිත්ත එ නිමිති මොහතට නිමිත්තක් පමණි.

සුජිත් අක්කරවත්ත

Thursday, May 14, 2015

තුන්තරාගමනය


                                            
          

      ලක්දිවට ආලෝකය ගෙන එන සිදුවීම් තුන වන්නේ ”තුන්තරාගමනයයි”. ”තුන්තරාගමනය” නමින් මහාවංශය මෙසේ නම් කොට ඇත්තේ ගෞතම මුනිදු ගේ සිරිලක වැඩම වීමය. තුන් වරක් උන්වහන්සේ සිරිලකට වැඩම වන්නේ සිරිලක තුන් සිංහලයටය. එ කියන්නේ පිහිටි රටට මයා රටට සහ රුහුණු රටටය. මේසේ සිරිලක තුන් බෙදීම ”තුන්තරාගමන”යෙන් සමනය වන්නේය. තුන්ගමනින් ස්ථාන දහසයකට වැඩම කරන තථාගතයාණන් වහන්සේ එ ඔස්සේ ලක්දිව නාගරික සිතියම ද සකසන මාවත තනන්නේය. ”තුන්තරාගමනය” විසින් රාක්‍ෂ, නාග, යක්‍ෂ, දේව, සිංහ ආදී වංශයන් සදහා එක්සත් ජාතික රාජ්‍ය මතවාදයක් හිමි වන්නේය. එමෙන්ම බුදු හිමි වැඩම කල ස්ථාන දහසය මැදි කරගෙන මෙරට නගර ජනපද සහ මං මාවත් වෙළද නගර සහ සංස්කෘතිකාංග බිහි වූවේය. එ අනුව අදත් ලක්දිව නගරයක්  ඇත්නම් පළාතක් ඇත්නම් එ සියඵ ප‍්‍රදේශ බුදුන් වහන්සේ වැඩම කල භූමිය මූල පදනම කොටගෙන පවති. අම්පාර දිඝවාපිය නිසාද ගම්පහ, කොළඹ, කැලණිය නිසා පවතින සැටියටම කිරිවෙහෙර නිසා හම්බන්තොට, මාතර ද ශී‍්‍ර පාදය නිසා රත්නපුර, නුවරඑළිය, කෑගල්ල ද එසේ පවතින්නේය. ලක්දිව සියඵ නගර එකට බැදෙන මාර්ග පද්ධති ද ගෙති බැදී විහිදි යන්නේ ද මේ සොළොස්මස්ථාන මැදින්ය. තවත් අපූරුව වන්නේ ලක්දිව සියඵ ජාතික උත්සවය ලෙස පවතින ප‍්‍රදේශීය සංස්කෘතිකාංග සියල්ල මෙම සොළොස්මස්ථාන මැදින් බිහි වි ඇත්තේය. එමෙන්ම ලංකාවේ රාජ්‍යත්වයද ව්‍යවස්ථාදායකයේ සිට රාජ්‍ය නායකත්වය සදහාද බලපෑ ඇති අති මහත් බලගතු භූමීන්ය.   

                          මේ නිසා ”තුන්තරාගමනය” තුන් සිංහලයට සිදුවන්නේ තුනට බෙදී තිබූ ති‍්‍ර සිංහළය එකට බැද තබමිණි. එවිට ගෞතම තථාගතයාණන් වහන්සේ මෙසේ සිදු කර සිටින හේතුව කුමක්ද? සිරිලක පදනම් බෞද්ධ රාජ්‍ය වන නිසාද. මෙය හීන සිතුවිල්ලක් නොවන බව වැටහෙන්නේ මිහිදු ආගමනය නිසාය. ධර්මාශෝක අධිරාජ්‍යයා තම ධර්ම ප‍්‍රචාරක ලෝක ව්‍යාපෘතිය සදහා සිරිලක තෝරා ගන්නේ සුවිශේෂත්වයේ තබමිණි. එ තම පුත‍්‍රයාද දියණියද සිරිලකට දායාද කරවමිණි. ධර්මාශෝකයන් මෙවන් බලගතු තීරණයක පිවිසෙන්නට හේතුව මොග්ගලිපුත්තතිස්ස මහරහතුන් විසින් බුද්ධ පාරිභෝගික ශුද්ධ භූමියක් සේ සිරිලකට ලබා දී තිබු සුවිශේෂත්ව විය හැකිය. එසේ නම් ලෝක දේශපාලනයහි තීරක දුපතක් වීමට සිරිලකට වරම ලැබන්නේ මෙතැන් සිටය. මේ විශේෂ බුදු කරුණාව සිරිලකට ලැබෙන්නේ අප රටේ භූ සුවිශේෂතාවය නිසාද?. නොවේ නම් ජනතාවගේ විශේෂත්වය නිසාද?. එහෙම නොවේ නම් භූ ජාන සත්ව තුරුලතා ආදි සොබාදහමේ සුවිශේෂ බව නිසාද?. මේ සිතිය යුතු තැන්ය. මනෝරාජික සිහිනයක් ලෙස බැහැර තබා ඇති මේ සියුම් දෑ පසක් කර ගන්නට පෝසත් මනසක් මේ රටේ ඉතිහාසඥයන්ට පහල වන්නේ නම් පරියේෂණ තව දුරටත් රසය දැනෙන මවිත තතු වලින් උතුරා ගලා යනු ඇත.

                   අධ්‍යාත්මික බලය ගැන බැදි දිවි ගෙවන පිරිස් වල වන්දනාවට පත් වන මේ භූමි රටක ජාතික බල ගැන්මට බලපෑ සැටි විමසිය යුතු තැන්ය. වන්දනාවම නිසා පවතින දෑ වන්දනාව නතර වූ තැන නතරව යා යුතුය. නැත ලක්දිව සොළොස්මස්ථාන එසේ වන්නේද නැත. වන්දනාවට නොව බලන්නට මෙහි පිවිසී බි‍්‍රතාන්‍යයන් අතින් මේ භූමි පුරාවිද්‍යාත්මක ලෝක උරුම ලෙස සුරක්‍ෂිත වන්නේ ඒකය. එවිට දැනෙන දේ ජාතික සංසකෘතියට හා ලෝක කලාවට පාඩමක් එක් කළ ස්ථාන බවට මේ ස්ථාන පත්ව ඇති සැටියය. මේ නිසා මෙවන් බලවත් සම්ප‍්‍රදායික රිද්මයක් සදහා පිවිසුම වූ ”තුන්තරාගමනය” කියවා තේරුම් ගත යුතුය. ඉතිහාසය ගැඹුරට සොයන බොහෝ විද්වතුන් පවා  ගැඹුරට නොබැලූ වූ මහාවංශ පරිච්ෙඡ්දය ”තුන්තරාගමනය” යැයි සිතේ. මන්ද එය භක්තිය දනවන ආගමික කථාවක් ලෙස ගැනීමය. සැබවින් එය ආගමික කථාවක් නොව භූගෝලය, දේශපාලනය, කලාව, ඉතිහාසය, ජෝතිර්වේදය, වෙදකම, අධ්‍යාත්මිකවාදය, දර්ශණය හා මානව විද්‍යාව එකට බැද තැබූ කදිම පද ගෙත්තමකි. 

                    
  ”තුන්තරාගමනය” ලක්වාසි යකුන්, නාගයන් හා රාස්සයන් ද දේවයන් ද සමග ලෝකය හා නිවන මැද සිදු වූ බුද්ධ භාෂිත සංවාදයන් වල සරාර්ථයය. මේ සරාර්ථය ගැන කතාබහක් මතු නොවන්නේ කිමදැයි විමසිය යුතුය... මේ බුද්ධ භාෂිත සංවාදයහි ප‍්‍රතිඵල කෙතරම් ගැඹුරට කිද, බැස ඇතැයි සනාථ වී ඇත. එ සරඹු මහ රහතන් වහන්සේ නිසාය. මහියංගන වැසියෙකු වූ සරඹු, මහරහත් බව ලද ප‍්‍රථම සිරිලක් වැසියාය. සිරිලක ජාතික රාජ්‍යහි සම්ප‍්‍රදාය බිහි වන්නටත් පෙර නිවන වටහාගත් ප‍්‍රථමයා වන්නේ කෙසේ ද යන්න සැක බලා ගැනීමට හැකිය. එ ”තුන්තරාගමනය” විමසීමෙන්ය.

                       මෙතරම් දියුණු හා ගැඹුරු සංවාද දිග හැරුනු සමයක් විද්වතුන්ගේ කථා බහින් පවා ඈතක් ඇත්තේ මන්ද? මේ මන්ද විමතියම බුදු හිමි සිරිලකට බැදුනු බැදීම සොයන මාවත අහුරා ඇත. ලොවේ බලගතු අධිරාජ්‍ය අතර අශෝක මෞර්ය අධිරාජ්‍යද ඉංගී‍්‍රසි අධිරාජ්‍ය ද කැපී පෙනේ. සිංහළ භූමිය මේ අධිරාජ්‍ය දෙකම විශේෂත්වයක් ගෙන කල්පනා කර ඇත්තේ එකය. මේ නිසා ”තුන්තරාගමනය” ඔස්සේ අටමස්ථාන සොළොස්මස්ථාන දක්වා විහිදෙන භූ විද්‍යා කථාන්දරයක් ඇත. මේ භූ විද්‍ය කථාව අධ්‍යාත්මික ජාතික ප‍්‍රබෝදයක කථාවකි. එ පමණක් නොව ලොව වැඩිම කාලයක් නොනැසි ඇති එකම නගර සම්ප‍්‍රදායය. ලොවේ නගරවල නම් කාලය අනුව වෙනස්ව ගියේය. එත් පුදුමය ලොවේ නගර දහසයක් ඇත. එ දහසය නම යෙදුන දා පටන් හැදින්වෙන්නේ එ නමින්මය. එහෙම නගර දහසයක් පවත්වා ගෙන ඇත්තේ සිරිලක සිංහළන් පමණය. ”තුන්තරාගමනය” සොළොස්මස්ථාන දක්වා නගර දහසයක් තනා ඇත්තේ ලෝක මට්ටමට යා හැකි බව කීමටය. එත් සිරිලක ඇත්තේ එ සිංහළයන් දැයි හිතා ගැනීමටත් බැරිව සිංහළකම තප්පු ලන්නා වාගේ වංසේ කබල් ගෑමක් වී ඇත්තේය. එම වර්ග හීනමානය නොව වර්ග මායිම මුදා හැර තැබු මුනිදු දුටු ජාතික පුඵල් භාවය ”තුන්තරාගමනය” කියා දී ඇත්තේය. ඒ මානවිය දැක්මය. මානව වංශ කථාවේ දිගු නමක් සිංහළයන්ට ඇත්තේ එතැනටය. මුනිදු කියා දුන් ජාතික පුඵල් භාවය සොයන්නට ”තුන්තරාගමනය” පාදක කියවීමක් කර ගත යුත්තේ එකය.

සුජිත් අක්කරවත්ත

Monday, May 11, 2015

මියු ගුණය - මහියංගනය

                    
                 


               ”මිහි ගණයා” දිවි සිරිත ඇරඹි තැන ”මිහි ගණය” විය. එ මිහිගණය ”මියුගුණය” වන්නේ කි‍්‍ර.පු. 627 දීය. එ මුනිදු බුදු ගුණ ගෙන වැඩම කළ තැන නිසාය. බිම් තැන්න නමින් යකුන් නාම ගත කර ඇත්තේද එතැනටය. පාලි සංස්කෘත මූලයෙන් බිද ගත් විටද හෙළ බස් ඉසුරු කුමරතුගු මුනිදසුන්යගේ හෙළ භාෂා මූලයේන් බිද ගත් විටද අරුත එකය. එ කියන්නේ මිනිසා ජීවිතය සංස්කෘත ගත කළ තැනට දෙන තනි වදන මියු ගුණය, මිහි ගුණය මහියංගනය බින්තැන්යය. එසේ නම් එ බිම් තැන්න, එ මිහි ගුණය නැත්නම් මිහි ගණය, මහියංගනය ලෝක කේන්ද්‍රය වන බව දැන ගත්තේ ගෞතම මුනිදුය. මුනිදු මුලින්ම මෙහි වැඩම වන්නේ සිංහලයන් ජීවිතය පටන් ගත් බිම් තැන්නටය. මියුගුණටය. මිහි ගණයටය. මහියංගනය. 


                  මහියංගන මහසෑය නංවන පළමු සිහිනය දුටුවේ සමන් නිරිදු දෙව් රජුය. ඉන්‍ද්‍රනීලක්‍ෂෙ ධාතු, මුනිදු ගෞතමයන් වැඩම කළ නීල පද්ම අසුන මත තබා මියුගුණ දෑගබ බැදෙන්නේය. එ ලක් දිව ප‍්‍රථම මහ රහතුන් වහන්සේ වූ සරඹු මහරහතන් වහන්සේගේ භූ සූත‍්‍ර කලා වියමන අනුවය. එ අනුව තුන්ලෝකාග‍්‍ර බුදු මුනිදු තෙමේ සමනල ගිරියේ දී තම ශීර්ෂ මස්තකයෙන් නෙලා ත්‍යාග කළ ඉන්‍ද්‍රනීලක්‍ෂෙ ධාතුන් වහන්සේලා වැඩවසන්නේ මියුගුණ මහසෑයේය. ධර්මාශෝක අධිරාජ්‍යයා  ධර්මචක‍්‍රවර්තීසේ ලෝක අධිරාජ්‍යයා වන්නේ බුදු මුනිදු ලෝක චරිතය වෙමිනි. එ බුදු සිරිතට බැදුනු බිම්තැන්න ලොව මුදුනට එන බව දැනගත් පළමු සිංහල නර පතිදු වන්නේ රාවණාය. රාවණා මේ රහස සමනල සිරසේ දී ගෞතම මුනිදු වෙතින් දැන ගත් බව ”ලංකාවතර සූත‍්‍රය” නිරවුල්ව ලියා ඇත. එත් ගැටුම ථෙරවාදින් ”ලංකාවතර සූත‍්‍රය” තම ති‍්‍රපිටකයෙන් පිටත තබා ඇති තැනය. කොහම උනත් ”ලංකාවතර සූත‍්‍රය” එහි ඇති මියුගුණ බැදුනු රාවණ බැදිම සිංහල ජන සිරිත හා බැදී ප‍්‍රාග් මිනිස් තතු දත්ත මත ජිවමාන ඇත්තකි. බිම්තැන්නට බැදුනු බිමට ඌව පලාත කියාද කියයි. අනුර නුවරට බලය සොයා ගෙන ගිය පණ්ඩුකාභය මියුගුණය හෙවත් මහියංගනය හරියටම දකින දෙවන රජුය. ඔහුට එක්සත් ජාතිකවාදය නමින් මහා සම්මුතික රාජවාදය නිර්මාණ කිරීමට පාද භූමිය වන්නේ මියු ගුණයය. මෙතැන් පටන් මහවැලි නදිය උතුරට හැරී නැගෙනහිර බලා යන මර්මස්ථානය පිහිටි මියුගුණය, බින්තැන්න ලක් රාජ කතාවතේ හරි මැද වි ඇත. එ හරි මැදට මහියංගනය පත් වුයේ කොහමද? මුල්ම ලක් මානවයා බැද්ද වනාන්තරය අතහැර බින්තැන්නට බින්න බැස්සේ මන්ද? මේ ගැන ගැඹුරට ඇති කතාව ඇත්තේ මහවංශයෙහි ”තුන්තරා සුත‍්‍රය” නම් පරිච්ෙඡ්දය හරි මැදය. මේ කිසිවක් කියවා තේරුම් ගෙන ලක් රාජ කතාව සොයන බහු ඇසකින් පිරුනු ඉතිහාසයවේදීන්  නැති තැන සියල්ල කට කයිවාරුකාරයන් වී ඇත. අතීත දැනුමේ ඡායා මාත‍්‍රය මිසක ගැඹුරු පතුල හා බැදුනු ගලායෑම සොයන තැන් විරලය. 

                   එහෙව් විරල ඉතිහාස සමාජයතකට 2559 වන වෙසක් වසර නිමවා 2560 වන වෙසක් වසර සමරන්න සිදු වී තිබේ. ඉතිහාසය හරි මැදින් ගත් විට පුදුමය යලි ජිවමානව දැකිය හැක. මියු ගුණය සොයා ගත් තුන්වන සිංහල රාජකිකයා හමුවන්නේ එතැනදිය. රාවණාත් පණ්ඩුකාභයත් සෙව් තැනින් නොව වෙනත් තැනකින් මියු ගුණය දුටු තුන්වැන්නා දුටුගැමුණුය. ඔහු මහියංගන තොටමුනෙන් සොළියා පන්නා දැම්මේ පර ගැතියන්ට එරෙහි වීමේ ඓතිහාසික සම්ප‍්‍රදාය තනමිනි. මහියංගනයෙහි සිවුවැනුව හැරුවුම කරන්නේ මහියංගනයෙම උපන් මහසෙන්ය. ලක් වාපි කලාව නැවුම් මාවතකට හැරවු ශිල්පීය රජාණන් වන්නේ මහසෙන්ය. එපමණක් නොව මහසෑය පරයන මහසෑයක් බැද ජේතවනාරාමය මතින් බින්තැන්නේ රාවණා නාදය අනුරනුවරින් මතුමහලට නංවන්නේය. එසේ නංවා ථෙරවාදින්ගේ ති‍්‍රපිටකයෙන් බැහැර තැබු ”ලංකාවතර සූත‍්‍රය” ලක් රජයේ නිල පිළිගැනීමට බදුන් කරන ප‍්‍රථමයා වන්නේ ඔහුය. මේ විදියට දිගට ඇදෙන කථාවක් මියු ගුණයට ඇත. මේ කථාව කස්සප සීගිරි පබ්බතය උඩටටම රැුගෙන ගියේ ලංකාවතර සූත‍්‍රය ලංක්දිව රාජ  සූත‍්‍රය කර ඉසුරුවාදී රාජ වාදයට මග හැර තබමිනි. ලක් රජෙකු ථෙරවාදය මහයානය අතර පිලකට නොගොස් බෞද්ධ දැක්මින් රාජ විලාසය තැනුවේ මෙලෙසිනි. එ ගමන ඇරඹෙන්නේ මහියංගන සොරබොර වැව් තාවුල්ලේ හරි ගැසුනු කතාබහකින්ය. සීගිරි සිරසින් පසු ලක් රාජ්‍ය හරි මැදින් මතු වන පළමු පරාක‍්‍රම බාහු ලක් පොළවේ බිහි වූ විශාලතම වාණිජ නුවර බැන්දේ මියු ගුණ සෑයේ  සෙවනේය. එ වණික් නුවර හෙවත් වාණිජ නුවරය. එතැනින් නව යුගයකට පාර කැපුනු අතර පුදුමය රාජ සම්මත කථාව ජන සම්මත යුග කථාවට බැදී ඇත්ත වු සැටිය. 

                       බටහිර ජාතීන්ගෙන් මිදෙන සටන හැබෑ කළ ඞී.එස්. සේනානායකයන්ට ජාතික ධනවාදයේ පළමු සිහිනය පෙනුනේ මහියංගනයේදීය. ඒ සිහිනයෙන් ඔහු ලංකාව ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී යුගයකට හැර තැබුවේය. මේ නිසා ලක් ඉතිහාසයහි සියලු රජුන් ප‍්‍රභූන් බලකාමීන් මියුගුණ මහාසෑය බැ`දි මහියංගනය වැද සටන පටන් ගන්නේ මේකය. මේ ගැන ජාතික වංශ කථාවට බැදී අතුරු වංශ කථාව ලියා ඇත්තේ වැද්දන්ය. වැද්දාගේ අවසන් රජ්ජුරුවන් තවමත් බින්තැන්නේ ජිවත් වන්නේ ඒකය. මනුෂත්වයේ උත්තර රජු බුදු රජ බින්තැන්නට වැඩියේ ඒකය. ජන රජු වෙන්නට පතන හැමෝම මියු ගුණ මහසෑය වැද භාරහාර වන්නේ ඒකය. බිම්බරක් සෙන`ග ගැවසුනු භූමිය ගැන සැලව ස්වකීය කරුණා සමාපත්තිය අග ගෞතම මුනිදු මිහි ගණය මියුගුණක් කර වැඩියේ සිංහලයන්ට ලෝක භූමියක් ඇති කරමිනි. මේ ලෝක භූමිය අසමසම පිහිටීමකින් හෙබි භූමියකි.  ඕනෑම රටක් ලොවේ ඇත්නම්... එ රටේ ස්වභාවිකම සැදුනු එ රටේ ප‍්‍රධන ගංගාව.. එ රටේ පිහිටි ස්වභාවිකම වරායට යා හැකි තැනක් වේ නම් එහෙම තැනක් ඇත්තේ සිරිලකය. එ සිරිලක තම පළමු සිරි පතුල බුදු මුනිදු තැබු මියුගුණයය. මහියංගනයය.

සුජිත් අක්කරවත්ත

Tuesday, April 7, 2015

බෞද්ධ කෙටි චිත්‍රපට උළෙල


බුද්ධ සාසන අමාත්‍යංශය සහ ජාතික විද්වත් මණ්ඩලය ඒකාබද්ධව සංවිධානය කරනු ලබන රාජ්‍ය වෙසක් උත්සවයට සමගාමිව පවත්වනු ලබන තරගය සදහා ඔබේ නිර්මාණද DVD පට පහත ලිපිනයට ගෙවිත් හෝ තැපැල් මගින් එවන්න.


Monday, April 6, 2015

අමුතු මිනිසා


                


කිනෙකට වෙනස් තුරුලතා එකම භූමියක ඇති නිසා ලංකාව අමුතු රටකි. වෙන වෙනස් සත්තු එකම බිමේ එකට ජීවත් වන නිසාත් අමුතු රටකි. මේ අමුත්ත තවත් අමුත්තක් වන්නේ එක දිගට එකට ලියාගෙන එන ජාතික වංශ කතාවක් ඇති රටත් ලංකාව නිසාය. ඒ වගේම ලොවේ අමුතු ජාතින් තුනක් හමුවේ. ඒ ජපන්නු ඉංගී‍්‍රසින් හා සිංහලූන්ය. මේ තුන් ගොල්ලාම අමුතු වන්නේ තුන් ගොල්ලාටම දිගු රාජ පරපුරක් ඇති පුරාණම ජාතින් වී ඇති නිසාය. අනෙක් අමුත්ත රටවල් තුනම දුපත් තුනක් වීමය. සිංහලයන්ට ජපන්නු සමග ඇත්තේ හෘද මිත‍්‍ර හද බන්ධනයකි. අහසින් බෝම්බ දැමුවත් ජපනා හපනා ලෙස හද මිතුරෙකු බවට සිංහල පපුවට ඇත්තේ මතකයකි. මේ හද මිතුරු බැදීම ලෝකය හමුවේ ජාති දෙජාතියේ ආල කථාවක් වන්නේ ජයවර්ධන ජනපති නිසාය. කොහොම හරි දිගුම දිගු රාජ වංශ තුනක් රැකගෙන ආපු මේ තුන් ජාතිය මැද සිටින සිංහලයන්ව යටත් කළද ඉංගී‍්‍රසීන් සිංහලයන් කෙරෙහි විශේෂ සෙනහසකින් කි‍්‍රයා කළ ජාතියකි. යටත් විජිත රටවල් අරභයා ඉංගී‍්‍රසීන් දැක්වූ ආකල්පය ලංකාවේ දි වෙනස් විදියට මිතුරු හැඩයක් ගෙන ඇත්තේය. ඇත්තටම භාරතය පහකට කඩා නිදහස දුන් බි‍්‍රතාන්‍යය සිරිලක් දිව ගත් විදියට නොබිදා යලි ලබා දුන්නේ ඒ නිසාය. මේවා සිතිය යුතු විමසිය යුතු ඉතිහාසයේ රස පරි පරියේෂණය. එත් පරිය පරියේෂණ විහිදෙන්නේ දන්න දේම හොයා යන්නටය. මේ නොදකින පැති දකින ඇසක් ඇත්තෝ විරලය. ඒ ස්භාවික විද්වතුන් හිග වීමය. ශාස්ත‍්‍රාලීය විද්වතුන්ගේ හිගයක් නැත. එත් ස්වභාවිත විද්වතුන් හිගය. එ හිගය නිසා ශාස්ත‍්‍රාලීය විද්වතුන්ගේ හිසද අලූත් නොවේ. කොහමින් හරි ජපන්නුන් හා ඉංගී‍්‍රසීන්ට තවමත් රාජකීය පවුලක් තිබේ. එත් සිංහලයන්ට නැත. සිංහලයා අන්තිම රාජා ගස්බැද භාර දී රාජකීය බි‍්‍රතාන්‍යයන් ලව්වා රාජකීය වංශය නිමා කරගෙන ජනසම්මත යුගයට පා තැබුවේය. එතැන් සිට ජනසම්මත පාලකයා තුලින් රාජවංශ වගේ ජනසම්මත වංශ තනා ගන්නේය. සේනානායකලා, බණ්ඩාරනායකලා, කොතලාවලා, ජයවර්ධනලා, වික‍්‍රමසිංහලා කියන්නේ මේ රාජවංශ උරුමයෙහි ජනසම්මත වංශ කථාවය. ඒ අතින් සිරිලක තවත් අමුතු වන්නේ එක වගේ දුපත් ජාතීන් තුනක් මැදත් වෙනස් වෙමිනි. බි‍්‍රතාන්‍යයත් ජපානයත් රජ පවුල සමග ජනසම්මතයට පා තබන විට සිරිලක්වාසීන් රජ පවුල අතහැර ජනසම්මතට පා තබා අමුතු මගක ගොස් ඇත.  ජනසම්මතය මැද රජ පවුලක් වන්නට සිතු රාජපක්‍ෂ පවුලහි පරාජය පෙන්නා දුන්නේ සිංහලයන් 1815 රජ පවුල අතහැර දැමුවේ හේතුවක් ඇතිව බවයි. හරියටම 1815 සිට ඉන් දෙසිවසරක් ගිය තැනම එය සිදුවීමත් පුදුම අමුත්තකි.
       සිරිලකටම පොදු මේ අමුත්ත මොකද්ද. මේ සොබා දහමට වැදි බැලූවිට පෙනෙන ඇත්තකි. අමුත්ත පටන් ගෙන ඇත්තේ ඈත අතීතයේය. මිනිසා කවදා උපත ලැබුවාද යන්න විවාදයකි. මේ ගැන පොදු අදහසක් මිස පිළිගත් කථාවක් නැත. පොදු අදහස සනාථ වන්නේ ලොවේ නන් දෙසින් ලද ප‍්‍රාග් යුගයේ මිනිස් ජනාවාස ඇටකටු මෙවලම් නිසාය. ඒත් ඈත මිනිසා හෙවත් මුල්ම මානවයාගේ කථාවෙන්ද සිරිලක අමුතුවි ඇත. එ නිසා අමුතු මිනිසා හමු වි ඇත්තේද ලක්දිව තුළය. ලොව පුරා හමු වී ඇති ප‍්‍රාග් මිනිසා ජිවත් වී ඇත්තේ තැනිතලාවේය. බොහෝවිට ඒ එ රටවල වියළි කලාපයේය. එයට හේතුව ආහාර සුලභ වීම විය හැකිය. දඩයම පිණිස විශාල සතුන් හමුවන්නේ තැනිතලාවේදි හෝ වියළි වනාන්තර තුළය. ඒ නිසා අතිත මිනිසා තැනිතලා තැන්නේ වියළි වනාන්තර වල දිවි ගෙවීමට රුචි වී ඇත්තේය. එත් අමුතුම අමුතු තැන බවට ලක්දිව අතීත මිනිසා පත්ව ඇත්තේ ලොව පුරා මානව විද්‍යඥයන් පුරාවිද්‍යඥයන් වගේම ඉතිහාසඥයන් මවිත කරමින්ය. ඒ ලක්දිවින් හමුවී ඇති ප‍්‍රාග් මිනිසා තෙත් වනාන්තරවල දිව් ගෙවා ඇති නිසාය. බටදොඹ ලෙනේදි පාහියන් ලෙනේදි කූරගලදි හමුවන්නේත් බලංගොඩ මානවයා කියා දෙන්නේත් මේ අමුතු මිනිසා ගැන කථාවය. ලොව පුරා අතීත මානවයා එක විදියකටත් එම සමයේ ලක්දිව අතීත මානවයා වෙන විදියකටත් කටයුතු කිරීම පුදුමයක් මෙන්ම අමුත්තක් දක්වන කථාවකි. දැන් ලොව පුරා අතීත පරියේෂණ වල කතා නිමිත්ත වී ඇත්තේ මේ කථාවය.
         මේ කථාවට ඈදෙන ඊළග අමුත්ත මේ අතීත මානවයා පරිනාමය වි ගොවි යුගයට ආ විට ගත කළ ජිවිතයය. ලොව පුරා සියළු ශිෂ්ඨාචාර ඇරඹි ඇත්තේ ගංගා නදි ආසන්නවය. එත් ලක්දිව ශිෂ්ඨාචාරය ගංගා අසබඩින් දුරක වැවක් මත පදනම් වී ඇත්තේය. මේ විදිහට ආරම්භක ප‍්‍රාග් යුගයේ සිටම ලක්දිව මානවයා අමුතු මිනිසෙකි. මේ අමුතු මිනිසාගේ අමුත්ත වටහා ගත හැකි මිම්මක් හෝ නිර්නායකයක් අප සතුව නැත. වෙනත් අතීත මිනිසා මැන බැලූ පොදු මිම්මෙන් හෝ නිර්නායක වලින් ලක්දිව ”අමුතු මිනිසා” තේරුම් ගත නොහැක. එසේ පොදු මිම්මෙන් තේරුම් ගැනීමට දැරු වැරදි තැත නිසාම මේ තරම් අමුතු ශිෂ්ඨාචාරයකට ලොව ඉදිරියහි ”අමුතු අතීතයා” ලෙස මතු වි නැගි සිටින්නට බැරිව ඇත. ”අමුතු අතීතයා” අමුතු නූතනයෙකු නොවී ඇත්තේ ද ඒකය.
           කොහමින් හරි ලොවක නෙත ලකට හැරි ඇත. ඒ ”අතිත අමුත්තා” නිසාය. සමකාලීන හැම මිනිස් ප‍්‍රජාවකටම වඩා වෙනස් ප‍්‍රජාවක් සේ සිරිලක මිනිසා තම ජිවිත සිරිත තෙත් කලාපයට සීමා කළේ මන්ද. කුඩා සත්තු පමණක් දිවි ගෙව් වැසිවනාන්තරයට වි දිවි ගෙවමින් ශිෂ්ඨාචාරය සොයා ගියේ කිමද. ලක්දිව අතීත මිනිසා මෙසේ අමුතු වීමම ලංකාවේ මානව හැසිරවීම කෙරෙහි බලපා ඇත්තේද. සැබවින්ම ලංකාවේ තැන්න හැම කල්හි ජනාවස වී ඇත්තේ පෙර අපර දිගින් මෙහි පැමිණි ආගන්තුක අතීත මානවයන් නිසාය. එය එදා වගේම මෑතද එක වගේ සිදුවන දෙයකි. එසේ නම් ගම් වැසියා වන වැසියා ලෙස අමුතු මිනිසා ගෙවු දිවිය මෙරට පදනම වි ඇත්තේද. මේ සියල්ල මේ වන විට ලෝක මට්ටමේ දාර්ශනික ප‍්‍රශ්ණයක් වී ඇත. ඒ ලෝකයේ සියළු අතීත මානවයන්ගෙන් ලක්දිව මිනිසා ”අමුතු මිනිසා” වූයේ කොහොමද කියාය. මේ පැනයට උත්තර සොයන විට ලක්දිව නූතනයන්ට ගැඹුරු උත්තරයක් නිරායාසයෙන් ලැබේ. ඒ ලක්වැසියන් වෙනස් බවත් ජානමය වශයෙන් අමුතු බවත්ය. 

සුජිත් අක්කරවත්ත

Thursday, February 19, 2015

බුද්ධ මිත‍්‍ර කුමාරයා


      කි‍්‍ර:ව 1868 අවුරුද්දය. ඒ අවුරුද්දේ දුරුතු මහේ දවසකි. කෑගල්ල දිස්ති‍්‍රක්කය වෙන් වන්නේ එදාය. එදාම කෑගල්ලට අලූත් දිස්ති‍්‍රක් විනිශ්චයකාර පදවියක්ද ඇති වූයේය. ඒ අලූත් පදවිය හිමි වන්නේ ‘‘හැරී චාල්ස් පර්විස් බෙල්’’ මහතාටය. ඔහු තෙමේ පදවිය ගත් දාම වට්ටාරම පන්සලට ගොඩ වැදී එහි  ‘‘නදුන් මණ්ඩපය’’ දැක බලා ගත්තේය. ලක් කතාවත අලූත් ගමනක් අරඔන සුභ දැක්ම වන්නේ එදාය. වට්ටාරම රාජ මහා විහාරයේ නදුන් මණ්ඩපය හි තැන්පත් වී තිබුණු ඓතිහාසික ලියවිල්ල අතට ගත් විනිසුරුතුමා එහි අතීත පවත දැන ගත්විට මවිත වන්නේය. ඒ ඉතිහාස පවත නම් ‘‘වට්ටාරම අස්න’’ ය . වට්ටාරම අස්න දෝතට ගත් හැරී චාල්ස් පර්විස් බෙල් ලංකාවේ පුරාවිද්‍යාව කෑගල්ලෙන් පටන් ගත්තේ එදාය.
    වට්ටාරම අස්න සොයා ගන්නට වන වැදුණු බෙල් ශි‍්‍ර‍මතාණන්ට ‘‘බුද්ධ මිත‍්‍ර කුමරයා’’ හමුවන්නේ මල් වැස්සා වෙහරට ගිය මල් වැහි වහින හිරි පොද වැස්සේදීය. ඔහු ඒ අමුතු දසුනින් වශීකෘතව ඇලී ගැලී එහි දැහැන් ගතව බලා හිදියේය. සුද්දා මැණීකේ මළුව අමදින ආල ලාලිත වැසි පියවර බෙල් තුල ඇති කලේ සංයමය හා බැදුණු ලාලිත ලෝලිත ශාස්ත‍්‍ර හැගීමකි.  සුද්දා මැණිකේ ‘‘මල් වැස්සා රජ මහ වෙහෙර’’ට ශී‍්‍ර මහ බෝධියෙන් අංකුර අෂ්ඨ පැලය වැඩිය හැටි කියා දුන්නේය. හීන කථාවක් නොව ඒ සුරංගනා කතාවක්ද නොව පණ ගැසෙන අතීත පුරාවෘතය ජීවමාන ජාන ආත්මයක ගලා යාමකි. සුද්දා මැණීකේ හද පවත සනහා ගැයූ බෝධි පද කවිය හැරී චාල්ස් පර්විස් බෙල් තුල මනමත් පුරාවිද්‍යා ආලයත් ඇති කරන්නේය. ඇගේ පුරාවෘත කවි ගෙත්තමින් හමු වූ ‘‘බුද්ධ මිත‍්‍ර කුමරයා’’ සොයා ගන්නට  බෙල් යලිත් වට්ටාරම පන්සලේ ‘‘නදුන් මණ්ඩපය’’ පැදකුණු කරන්නේය. බරට බැදුණු පුස්කොල මිටි මැදින් ඔහුට ‘‘බෝධිවංශය’’ හමුවන්නේය. ඒ ග‍්‍රන්ථ රත්නය මැද තිබුණු දුර්වර්ණ පුස්කොළයකි. එය වට්ටාරම පන්සලේ නායක හිමියන් තබා වට්ටාරමෙ කෑගල්ලේ කවුරුත් මෙතුවක් නොදැක තිබූ පුස්කොළ ලියවිල්ලකි. ලියවිල්ල ලියා තිබුණේ දඹදෙණි සමයේය. ලියවිල්ලට පාදක වී තිබුණේ මැද අනුරාධපුර සමයේ කථාවකි. ඒ කථාව නිසා ගල්බොඩ කෝරළය ගම්වර වූ හැටි ලියැවිල්ලේ රාජ අණය. විනිසුරුකම විහිළුවක් බවත් පුරාවිද්‍යාව ජීවිතය බවටත් බෙල් ශී‍්‍රමතාණන් සිතා ගන්නේ එදාය. නීතියට වඩා ඉතිහාසය සොදුරු සුන්දර ජීවිත සුසුමක් කර ගන්නට මේ සුදු පුත‍්‍රයා සිතා ගත්තේය. ඉතින් ඔහු තෙමේ සියල්ල අත්හැර කෑගල්ලටම ජීවිතය දන් දුන්නේය. ඒ දන් දුන් ජීවිතය නිසා ලක්දිවට පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තුමේන්තුවක් ඇති වූයේය. එතැනින් බිමට වැටි වල් වැදී තිබූ සිංහල සිරිත අබිමන, දිග පළල හා මවිතයෙන් පුදුමයෙන් යලි උදාන වන්නට පටන් ගත්තේය.
     තර්ක මිසක සංවේදනා නැති කුතර්ක නීති විශාරද බව මිනිසත්කම නසන වියළි ඉඩෝරයක් බැව් ඔහුට දැනේ. ඔහු මිනිසත්කමෙන් සොබා දහමෙන් මුසු විසිතුරුව දුටු සිංහලේ උදාන යුග සොයා යෑමේ අතීතා ගමනයට පා නගන්නේ මෙහෙමය. මහ බි‍්‍රතාන්‍යයේ උතුරු වෙල්සයෙන් ලක්දිව කෑගල්ලට තමා කැදවූ දෛවය කුමක් දැයි සිතුවේය. කළු කබායත් නීති පුස්තකත් පසෙක තැබූ ඔහුගේ පළමු වෑයම කෑගල්ලට උපත දුන් මිනිසා සොයා යාමය. එබැවින් ‘‘බුද්ධ මිත‍්‍ර කුමාරයා’’ සොයා ගැනීමට නම් පාලි බසත්, සිංහළ බසත්, සකු බසත් යන තුනම ඉගෙන ගත යුතු විය. ඉතින් ඉංගී‍්‍රසි,ගී‍්‍රක,ලතින් ප‍්‍රංශ හා ජර්මන් භාෂා විශාරද මේ මිනිසා සිංහලත්, පාලිත්, සකුවත් ජිවිත පොතේ ජිවිතය කර ගත්තේය. ඔහු පණ ලැබුවේය. කි‍්‍ර:පු 306 උදුවප් මහේ පුන් පොහොදා සිරි ලක සැපත් බුද්ධ මිත‍්‍ර කුමාරයා ඔහුට හමු වන්නේ සිංහළයන්ගේ අතීත පද වාර්තා මැදිනි. පෙලින් පෙළ පද කියවන ඔහු ඒ හා බැදී ඇති ගම් සොයා ගෙන කෑගළු  පූරාවෘතය අසමින් ගමින් ගමට ඇවිද ගියේය. ගම් මැද්දේ කදු මැද්දේ ගොවි ගෙවල් ,දිසා ගෙවල්, ආරච්චි ගෙවල් වගේම ආවාස ගෙවල්වල ජීවිතය ඉව කරමින් සොයා යන්නට විය. ඒසේ යමින් කෑගල්ලට උපත දුන් පණ දුන් ‘‘බුද්ධ මිත‍්‍ර කුමාරයා’’ සොයා ගත්තේය. ගැමි කථා රජ කථා වගේම උපමා උපමේය ගී ,ජන කවි, සැළලි ,අස්න, අතර මැද හැම තැනම සිටි බුද්්ධ මිත‍්‍ර කුමරු හමු වන්නේය. කි‍්‍ර:පූ 306 දී බුද්ධ මිත‍්‍ර කුමාරයා සිරි ලකට සැපත් වන්නේය. ඒ තම සොයුරු සමුද්‍ර ගුප්ත සමගය. සමුද්‍ර ගුප්ත , ගුප්ත රාජධාණියේ කිරුළ හිමි කුමාරුය. නමුත් රජ කම අතහැර මහ බෝධීය රකින සිංහළ ජාතිය සුරකින්න ඔහු සිරි ලකට එන්නේය. අයියා රජ කම අතහැර දැමූ ඒ අසිරිමත් රුක් රජාණන් වෙනුවෙන් මල්ලී බුද්ධ මිත‍්‍රද රජ කම අතහැර සිරි ලකට එන්නේ ඒ අනුවය. ගසක් නිසා රජ කම අතහැරු මිනිසෙක් ලොවේ ඇත්නම් ඒ මේ අයියා මළෝය. හැරී චාල්ස් පර්විස් බෙල්ගේ ජිවිතය වෙනස් වන්නේ මේ කථාව නිසාය. දිස්ති‍්‍රක් විනිශ්යකාර ධුරය අතහැර ඉතිහාසය ජිවිතය වූයේ මේ අදහා ගත නොහැකි ඉතිහාස කුමරා නිසාය. අධිරා්‍යවාදීන් ලෙස ඉංගි‍්‍රසීන් සිංහලයන්ගෙන් අපහස විදිද්දී, බෙල් උපහාර ලබන්ගේ ඒකය. එත් කථාව දුකක් වන්නේ බෙල් ගැන සිංහලයන් දන්නේ මොනවාදැයි සිතුණු විටය. තමන්ට හිමි වූ නිතීය එපා වී ඉතිහාසය ජිවිතය කළ මිනිසා සොයාගෙන යන්න ඔහු ඇරඹූ ගමන මුළු ලක් ඉතිහාසයම ගොඩ නැ`ගු ගමන වූයේය. ඒ ගමනින් ගමනක් හදා ගන්න ලක්දිවට යලිත් හැකි වන්නේ ඒකය. එත් ගමන අතර මැද දී ඇද වැටන්නේ හැරි චාල්ස් පර්විස් බෙල් වගේම ඔහුට සිරිලක් බිම මව්බිම තරම් උතුම් කළ බුද්ධ මිත‍්‍ර කුමරුත් අමතක කර ගත් ඉතිහාස බමුණන් නිසාය. බමුණෝ කවදත් ලාභ ලැබීමත් සත්‍ය යටපත් කිරීම ජිවිතය කර ගත් ඇත්තෝය. මෙකළ ලංකවේ ඉතිහාසය ද බමුණන් අතට ගත් ලාභ භණ්ඩයක් සේ විකිනේන්නේය. බුද්ධ මිත‍්‍ර කුමරුගෙත් ශි‍්‍රමත් බෙල් වෙතද සිතුවිළි උදානක් උවමනා එබැවිණි. මන්ද ‘‘බුද්ධ මිත‍්‍ර කුමරු’’ භාරතය අතහැර සිරිලක ජිවිත දුන්නේය. හැරි චාල්ස් පර්විස් බෙල් බි‍්‍රතාන්‍ය අතහැර සිරිලකට ජිවිත දුන්නේය. මෙවන් ජිවිත පුද දුන් මිනිස්කමට කමටහනක් සිංහළයන්ට නැත්තේ මන්ද?.

සූජිත් අක්කරවත්ත