”මිහි ගණයා” දිවි සිරිත ඇරඹි තැන ”මිහි ගණය” විය. එ මිහිගණය ”මියුගුණය” වන්නේ කි‍්‍ර.පු. 627 දීය. එ මුනිදු බුදු ගුණ ගෙන වැඩම කළ තැන නිසාය. බිම් තැන්න නමින් යකුන් නාම ගත කර ඇත්තේද එතැනටය. පාලි සංස්කෘත මූලයෙන් බිද ගත් විටද හෙළ බස් ඉසුරු කුමරතුගු මුනිදසුන්යගේ හෙළ භාෂා මූලයේන් බිද ගත් විටද අරුත එකය. එ කියන්නේ මිනිසා ජීවිතය සංස්කෘත ගත කළ තැනට දෙන තනි වදන මියු ගුණය, මිහි ගුණය මහියංගනය බින්තැන්යය. එසේ නම් එ බිම් තැන්න, එ මිහි ගුණය නැත්නම් මිහි ගණය, මහියංගනය ලෝක කේන්ද්‍රය වන බව දැන ගත්තේ ගෞතම මුනිදුය. මුනිදු මුලින්ම මෙහි වැඩම වන්නේ සිංහලයන් ජීවිතය පටන් ගත් බිම් තැන්නටය. මියුගුණටය. මිහි ගණයටය. මහියංගනය.
මහියංගන මහසෑය නංවන පළමු සිහිනය දුටුවේ සමන් නිරිදු දෙව් රජුය. ඉන්‍ද්‍රනීලක්‍ෂෙ ධාතු, මුනිදු ගෞතමයන් වැඩම කළ නීල පද්ම අසුන මත තබා මියුගුණ දෑගබ බැදෙන්නේය. එ ලක් දිව ප‍්‍රථම මහ රහතුන් වහන්සේ වූ සරඹු මහරහතන් වහන්සේගේ භූ සූත‍්‍ර කලා වියමන අනුවය. එ අනුව තුන්ලෝකාග‍්‍ර බුදු මුනිදු තෙමේ සමනල ගිරියේ දී තම ශීර්ෂ මස්තකයෙන් නෙලා ත්‍යාග කළ ඉන්‍ද්‍රනීලක්‍ෂෙ ධාතුන් වහන්සේලා වැඩවසන්නේ මියුගුණ මහසෑයේය. ධර්මාශෝක අධිරාජ්‍යයා ධර්මචක‍්‍රවර්තීසේ ලෝක අධිරාජ්‍යයා වන්නේ බුදු මුනිදු ලෝක චරිතය වෙමිනි. එ බුදු සිරිතට බැදුනු බිම්තැන්න ලොව මුදුනට එන බව දැනගත් පළමු සිංහල නර පතිදු වන්නේ රාවණාය. රාවණා මේ රහස සමනල සිරසේ දී ගෞතම මුනිදු වෙතින් දැන ගත් බව ”ලංකාවතර සූත‍්‍රය” නිරවුල්ව ලියා ඇත. එත් ගැටුම ථෙරවාදින් ”ලංකාවතර සූත‍්‍රය” තම ති‍්‍රපිටකයෙන් පිටත තබා ඇති තැනය. කොහම උනත් ”ලංකාවතර සූත‍්‍රය” එහි ඇති මියුගුණ බැදුනු රාවණ බැදිම සිංහල ජන සිරිත හා බැදී ප‍්‍රාග් මිනිස් තතු දත්ත මත ජිවමාන ඇත්තකි. බිම්තැන්නට බැදුනු බිමට ඌව පලාත කියාද කියයි. අනුර නුවරට බලය සොයා ගෙන ගිය පණ්ඩුකාභය මියුගුණය හෙවත් මහියංගනය හරියටම දකින දෙවන රජුය. ඔහුට එක්සත් ජාතිකවාදය නමින් මහා සම්මුතික රාජවාදය නිර්මාණ කිරීමට පාද භූමිය වන්නේ මියු ගුණයය. මෙතැන් පටන් මහවැලි නදිය උතුරට හැරී නැගෙනහිර බලා යන මර්මස්ථානය පිහිටි මියුගුණය, බින්තැන්න ලක් රාජ කතාවතේ හරි මැද වි ඇත. එ හරි මැදට මහියංගනය පත් වුයේ කොහමද? මුල්ම ලක් මානවයා බැද්ද වනාන්තරය අතහැර බින්තැන්නට බින්න බැස්සේ මන්ද? මේ ගැන ගැඹුරට ඇති කතාව ඇත්තේ මහවංශයෙහි ”තුන්තරා සුත‍්‍රය” නම් පරිච්ෙඡ්දය හරි මැදය. මේ කිසිවක් කියවා තේරුම් ගෙන ලක් රාජ කතාව සොයන බහු ඇසකින් පිරුනු ඉතිහාසයවේදීන් නැති තැන සියල්ල කට කයිවාරුකාරයන් වී ඇත. අතීත දැනුමේ ඡායා මාත‍්‍රය මිසක ගැඹුරු පතුල හා බැදුනු ගලායෑම සොයන තැන් විරලය.
එහෙව් විරල ඉතිහාස සමාජයතකට 2559 වන වෙසක් වසර නිමවා 2560 වන වෙසක් වසර සමරන්න සිදු වී තිබේ. ඉතිහාසය හරි මැදින් ගත් විට පුදුමය යලි ජිවමානව දැකිය හැක. මියු ගුණය සොයා ගත් තුන්වන සිංහල රාජකිකයා හමුවන්නේ එතැනදිය. රාවණාත් පණ්ඩුකාභයත් සෙව් තැනින් නොව වෙනත් තැනකින් මියු ගුණය දුටු තුන්වැන්නා දුටුගැමුණුය. ඔහු මහියංගන තොටමුනෙන් සොළියා පන්නා දැම්මේ පර ගැතියන්ට එරෙහි වීමේ ඓතිහාසික සම්ප‍්‍රදාය තනමිනි. මහියංගනයෙහි සිවුවැනුව හැරුවුම කරන්නේ මහියංගනයෙම උපන් මහසෙන්ය. ලක් වාපි කලාව නැවුම් මාවතකට හැරවු ශිල්පීය රජාණන් වන්නේ මහසෙන්ය. එපමණක් නොව මහසෑය පරයන මහසෑයක් බැද ජේතවනාරාමය මතින් බින්තැන්නේ රාවණා නාදය අනුරනුවරින් මතුමහලට නංවන්නේය. එසේ නංවා ථෙරවාදින්ගේ ති‍්‍රපිටකයෙන් බැහැර තැබු ”ලංකාවතර සූත‍්‍රය” ලක් රජයේ නිල පිළිගැනීමට බදුන් කරන ප‍්‍රථමයා වන්නේ ඔහුය. මේ විදියට දිගට ඇදෙන කථාවක් මියු ගුණයට ඇත. මේ කථාව කස්සප සීගිරි පබ්බතය උඩටටම රැුගෙන ගියේ ලංකාවතර සූත‍්‍රය ලංක්දිව රාජ සූත‍්‍රය කර ඉසුරුවාදී රාජ වාදයට මග හැර තබමිනි. ලක් රජෙකු ථෙරවාදය මහයානය අතර පිලකට නොගොස් බෞද්ධ දැක්මින් රාජ විලාසය තැනුවේ මෙලෙසිනි. එ ගමන ඇරඹෙන්නේ මහියංගන සොරබොර වැව් තාවුල්ලේ හරි ගැසුනු කතාබහකින්ය. සීගිරි සිරසින් පසු ලක් රාජ්‍ය හරි මැදින් මතු වන පළමු පරාක‍්‍රම බාහු ලක් පොළවේ බිහි වූ විශාලතම වාණිජ නුවර බැන්දේ මියු ගුණ සෑයේ සෙවනේය. එ වණික් නුවර හෙවත් වාණිජ නුවරය. එතැනින් නව යුගයකට පාර කැපුනු අතර පුදුමය රාජ සම්මත කථාව ජන සම්මත යුග කථාවට බැදී ඇත්ත වු සැටිය.
බටහිර ජාතීන්ගෙන් මිදෙන සටන හැබෑ කළ ඞී.එස්. සේනානායකයන්ට ජාතික ධනවාදයේ පළමු සිහිනය පෙනුනේ මහියංගනයේදීය. ඒ සිහිනයෙන් ඔහු ලංකාව ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී යුගයකට හැර තැබුවේය. මේ නිසා ලක් ඉතිහාසයහි සියලු රජුන් ප‍්‍රභූන් බලකාමීන් මියුගුණ මහාසෑය බැ`දි මහියංගනය වැද සටන පටන් ගන්නේ මේකය. මේ ගැන ජාතික වංශ කථාවට බැදී අතුරු වංශ කථාව ලියා ඇත්තේ වැද්දන්ය. වැද්දාගේ අවසන් රජ්ජුරුවන් තවමත් බින්තැන්නේ ජිවත් වන්නේ ඒකය. මනුෂත්වයේ උත්තර රජු බුදු රජ බින්තැන්නට වැඩියේ ඒකය. ජන රජු වෙන්නට පතන හැමෝම මියු ගුණ මහසෑය වැද භාරහාර වන්නේ ඒකය. බිම්බරක් සෙන`ග ගැවසුනු භූමිය ගැන සැලව ස්වකීය කරුණා සමාපත්තිය අග ගෞතම මුනිදු මිහි ගණය මියුගුණක් කර වැඩියේ සිංහලයන්ට ලෝක භූමියක් ඇති කරමිනි. මේ ලෝක භූමිය අසමසම පිහිටීමකින් හෙබි භූමියකි. ඕනෑම රටක් ලොවේ ඇත්නම්... එ රටේ ස්වභාවිකම සැදුනු එ රටේ ප‍්‍රධන ගංගාව.. එ රටේ පිහිටි ස්වභාවිකම වරායට යා හැකි තැනක් වේ නම් එහෙම තැනක් ඇත්තේ සිරිලකය. එ සිරිලක තම පළමු සිරි පතුල බුදු මුනිදු තැබු මියුගුණයය. මහියංගනයය.
සුජිත් අක්කරවත්ත
මම මහියංගනේ මටත් දැනිල තියෙනව මේ දේවල්.
ReplyDelete